Prof. Kazimierz Karolczak: Przyszłych nauczycieli kształcimy przez praktykę

- Jaką rolę w edukacji młodych ludzi pełni przedszkole?
Przedszkole jest kluczowe w prawidłowym wychowaniu i rozwoju dzieci. To miejsce, gdzie zabawy jest trochę więcej niż nauki. Wszystko po to, aby zaszczepić w młodych ludziach pasję i chęci do zdobywania nowej wiedzy. Kluczowa jest tu rola nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej, ale także rodziców.

-Jakie cechy powinien mieć dobry nauczyciel?
Panuje taki stereotyp, że edukacją wczesnoszkolną raczej zajmują się kobiety. Często na przykładzie własnego macierzyństwa potrafią one wykazać się większym zrozumieniem i opiekuńczością. Dla przedszkolaków nauczycielki są bardzo bliskimi osobami. Nazywają je ciociami lub drugimi mamami. Dlatego praca w takim miejscu jest bardzo trudna. Wymaga od pedagoga dystansu, ale też kreatywności, głowy pełnej pomysłów, ciągłego zaciekawiania kilkunastoosobowej grupy. Wiele da się wyuczyć, np. umiejętność szybkiego reagowania, stanowczość czy zyskiwanie akceptacji. Zawód ten trzeba jednak naprawdę lubić, a tego już nie da się wykształcić. Od nauczycieli w przedszkolu w największym stopniu zależy to, jak później potoczą się losy młodych ludzi. Niektórych nauczycieli dopada rutyna.

-Co Pan myśli o pomysłach kontrolowania pedagogów, np. po kilku latach pracy?
Pod tym względem bardzo ciekawy model funkcjonuje w Niemczech. Kandydaci na nauczycieli najpierw sprawdzają swoje umiejętności w praktyce w szkole, poznają czy dobrze czują się w klasie i czy chcieliby kontynuować tę ścieżkę zawodową w przyszłości. Nauczycielami będą dopiero po zdaniu specjalnego egzaminu państwowego, zyskując wówczas status dobrze opłacanego urzędnika państwowego.

-Jak wygląda proces kształcenia przyszłych nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej w Polsce?
W edukowaniu przyszłych nauczycieli stawiamy przede wszystkim na aspekt psychologiczny. Pedagog to po lekarzu i pielęgniarce niezwykle odpowiedzialny społecznie zawód. Pozytywnym aspektem przeprowadzanej obecnie reformy szkolnictwa wyższego jest przywrócenie jednolitych studiów magisterskich na takich kierunkach, jak pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna oraz pedagogika specjalna. Dzięki temu będziemy mieć pewność, że kształcimy osoby, które naprawdę chcą zostać nauczycielami. W przygotowaniu do tego zawodu niezwykle ważna jest również praktyka. Studenta nie można kształcić jedynie podczas wykładów czy ćwiczeń. Powinien spędzić wiele godzin w przedszkolu/szkole i nie być jedynie biernym uczestnikiem lekcji. Kontakt z dziećmi i młodzieżą oraz próba nauki czegoś wartościowego może być dla niego najcenniejszą lekcją. Uniwersytet Pedagogiczny jest niezwykle innowacyjną uczelnią ze względu na aspekt badawczy. Kształcimy przyszłych nauczycieli, którzy mogą być także dobrymi naukowcami. Kładziemy duży nacisk na takie aspekty, jak np. monitorowanie wyników kształcenia, czy rozwoju młodych ludzi.

-Warto organizować akcje takie jak Przedszkole na medal?
Zdecydowanie tak! Akcja, którą „Gazeta Krakowska” organizuje wspólnie z „Dziennikiem Polskim” pod patronatem Uniwersytetu Pedagogicznego, jest doskonałą okazją do pokazania umiejętności i osiągnięć nauczycieli. Nominacje do plebiscytu zgłaszają przecież nie tylko sami pedagodzy, ale także znajomi, czy rodzice. Dodatkowo może być to forma nagrodzenia i podziękowania pedagogom za dotychczasową pracę, która bywa trudna i wymagająca. Przez takie akcje promujemy pozytywne wzorce, które mogą być inspiracją dla przyszłych belfrów.