Trzeba pamiętać o ryzyku podczas cesarskiego cięcia

Kobieta dowiaduje się, że jest w ciąży. I?
Powinna zgłosić się do ginekologa, który potwierdzi ciążę, zrobi badania ultrasonograficzne i biochemiczne.

Test ciążowy nie wystarczy, żeby potwierdzić ciążę?
Testy, które można kupić w aptekach, są bardzo wiarygodne, ale nie wykryją przecież patologii. Jeśli ciąża niewłaściwie się rozwija, może to stwierdzić jedynie lekarz za pomocą badania ultrasonograficznego. To on także, poprzez sprawdzenie czynności serca, może stwierdzić powstanie najpierw zarodka, a potem żywego płodu.

Jakie badania wykonuje się na samym początku ciąży?
Przede wszystkim takie, które mają na celu potwierdzenie zdrowia przyszłej mamy i wykluczenie patologii. To ma kluczowy wpływ na rozwój zarodka i przebieg ciąży. W trakcie tych pierwszych wizyt lekarz zleca badania grupy krwi, obecności przeciwciał wykrywanych w konflikcie serologicznym, badanie moczu, cytologię, stężenie glukozy, badania w kierunku różyczki i chorób zakaźnych - kiły, HIV i HCV. Lekarz kieruje pacjentkę także na badania stomatologiczne i udziela podstawowych rad dotyczących zdrowego stylu życia. Ten zestaw regulowany jest rozporządzeniem ministra zdrowia w sprawie opieki okołoporodowej. Można także wykonać bardziej wyrafinowane USG, żeby sprawdzić, czy dziecko nie będzie miało żadnej choroby genetycznej, jak np. zespół Downa. To jednak stosuje się częściej u kobiet, które zachodzą w ciążę po 35. roku życia.

Po co ta wizyta u stomatologa? Jaki to ma związek?
Stan zdrowia jamy ustnej może rzutować na rozwój ciąży. Jeśli pacjentka ma stan zapalny, to może być związane z tworzeniem się ropni i możliwością rozwoju bakterii patogennych, które w późniejszym stadium się uogólniają, prowadząc nawet do poronienia. Dlatego o stan zdrowia jamy ustnej trzeba koniecznie dbać.

Powiedział Pan, że te dokładniejsze badania USG powinno się wykonywać u kobiet, które zachodzą w ciążę po 35. roku życia, czyli dość późno? Jaki wiek jest najbardziej odpowiedni, żeby zajść w ciążę?
Ten wiek się ciągle przesuwa, ale to jest głównie związane z czynnikami cywilizacyjnymi, demograficznymi i ekonomicznymi. Z punktu widzenia natury najlepszym wiekiem na pierwszą ciążę jest czas między 22 a 25 rokiem życia. Z reguły jednak kobiety decydują się na dziecko później, nawet w okolicach trzydziestki. U pani po 40. roku życia jest większe ryzyko powikłań i możliwość, że pacjentka trudniej będzie przechodzić ciążę.

Co powinna jeść kobieta w ciąży?
Dieta generalnie powinna być zbilansowana, pełna wartości odżywczych. Warto też przyjmować witaminy, mikroelementy. Można nawet wspomagać się preparatami bez recepty adresowanymi do kobiet w ciąży. Podczas tych dziewięciu miesięcy często dochodzi do niedoborów, np. żelaza. Kobieta powinna pilnować, żeby dostarczać do organizmu te brakujące substancje.

Kawa jest zakazana?
Nie jest zakazana, ale należy uważać na jej nadmiar. Kofeina ma silny wpływ na obkurczanie naczyń mięśnia macicy. Zbyt duża ilość kawy może doprowadzić do złego rozwoju ciąży. Nie można jednak przesadzać - słaba kawa do śniadania nikomu nie wyrządzi krzywdy.

Ale alkohol jest absolutnie zakazany.
Tak, ponieważ może doprowadzać do upośledzonego rozwoju dziecka, powikłań wśród i poporodowych, zaburzeń wzrastania… Nazywamy to endriopatią i hetopatią alkoholową.

Papierosy?
Mechanizm jest podobny, jak w przypadku kofeiny - nikotyna działa obkurczająco. Dzieci, których matki paliły w czasie ciąży, rodzą się mniejsze, źle się rozwijają. Nikotyna przyspiesza też starzenie się łożyska, co może wywołać powikłanie w trakcie porodu.

Czego przyszła mama może nauczyć się w szkole rodzenia?
Takie szkoły są jak najbardziej potrzebne, dają kobiecie dużą świadomość, jak przebiega poród i czego można spodziewać się w jego trakcie. Pozwala także poznać potrzeby i plan porodu, uświadamia, jakie decyzje kobieta sama może podjąć - na przykład nie zgodzić się na podanie kroplówki, na przebicie pęcherza płodowego, a nawet na przeprowadzenie cesarskiego cięcia. Szkoła daje poczucie pewności, ułatwia współpracę z personelem medycznym, bo zazwyczaj zajęcia prowadzą praktycy pracujący w szpitalach.

Nie można poprosić o cesarskie cięcie?
Nie ma w Polsce takiego prawa. Cesarskie cięcie przeprowadza się jedynie ze względów medycznych. Ale w Polsce mamy największy na świecie odsetek takich porodów - około 40-50 proc. Dla porównania: w Skandynawii liczba cesarskich cięć oscyluje wokół 15-20 proc. Kobiety chcą rodzić przez „cesarkę”, a tak naprawdę przy cesarskim cięciu ryzyko śmierci pacjentki jest dwukrotnie wyższe. To rzadkie przypadki, ale trzeba o takim ryzyku pamiętać.