Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

"Jadę do Klucz" czy "jadę do Kluczy"? O odmianie nazw miejscowości

Katarzyna Sipika-Ponikowska
Katarzyna Sipika-Ponikowska
Piotr Grojec, polonista i dyrektor IV LO w Olkuszu
Piotr Grojec, polonista i dyrektor IV LO w Olkuszu archiwum IV LO
Rozmawiamy z Piotrem Grojcem, polonistą i dyrektorem IV LO w Olkuszu o poprawnej odmianie nazw miejscowości.

Jak się poprawnie mówi: „jedziemy do Klucz” czy „jedziemy do Kluczy”?
Intuicyjnie od razu odpowiedziałbym: „jedziemy do Klucz”. Takiej też formy używamy w naszych oficjalnych pismach. Choć z nazwami własnymi rzeczywiście jest problem.

Dlaczego?
Bo często normy językowe wskazują inną formę, a lokalni mieszkańcy używają innej. Dopełniacz słowa „Klucze” według zasad języka polskiego brzmi „Kluczy”, ale lokalnie przyjęła się forma „Klucz”. Tak jak na przykład mówi się „do Tychów”, a nie „do Tych”. Mimo iż tak naprawdę to ta druga forma jest poprawna.

A „jedziemy do Krzywopłotów” czy „do Krzywopłot”?
Ja „jadę do Krzywopłotów”. To zdecydowanie częściej używana forma. Choć od mieszkających tam ludzi słyszałem też wersję „do Krzywopłot”. Wszystko zależy od tego, jak traktuje się daną nazwę - czy jak rzeczownik, od którego nazwa się wywodzi, czy jako osobną nazwę własną. Podobnie jest z miejscowością Rodaki. Mówi się „do Rodaków”. Choć słyszałem też kiedyś wersję „do Rodak”.

A jak odmieniamy nazwę Troks?
Jak słowa „tortu” czy „krawatu”. W tym wypadku stosujemy odmianę typowo rzeczownikową. Mówimy więc „Troksu”.

Czyli nie ma reguły?
Kryterium jest często norma społeczna i umowa językowa, czyli stosuje się formę najczęściej używaną. I stąd biorą się też kłopoty. Choć język polski ugina się też pod formami, które są niepoprawne, ale bardzo często używane. Z czasem takie formy wchodzą do powszechnego użycia. Należy pamiętać, że język cały czas żyje i się rozwija.

Czyli jak sobie poradzić z nazwami, których odmiany nie jesteśmy pewni?
Nazwy własne małych miejscowości zazwyczaj używane są głównie lokalnie. Przyjmują się formy, które z gramatycznego punktu widzenia wyglądają niepoprawnie. Dlatego warto poszukać takiej nazwy w lokalnej prasie. Przejrzeć artykuły i sprawdzić, jak jest w nich odmieniane słowo.

Ale nie zawsze można się sugerować artykułami. Co wtedy? Jak napisać daną nazwę, jeśli nie jesteśmy do końca pewni, jak się ją odmienia?
Wtedy najlepiej budować zdania tak, żeby używać formy mianownikowej. Czyli jeśli mamy na przykład problem z odmianą nazwy Klucze, zamiast martwić się, której formy użyć: „jedziemy do Klucz” czy „jedziemy do Kluczy” najlepiej powiedzieć: „jedziemy do miejscowości Klucze”.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska