Wielka wycinka w podkrakowskim Zabierzowie, w akcji harvestery

- Olbrzymie harvestery pojawiły się w pasie przylegającym między innymi do terenów zabudowanych, niszcząc piękną ścianę starego lasu. Przez ostatnie tygodnie i lata nie notowano na tym obszarze żadnych wiatrołomów ani ataków szkodników drzew. A chodzi przecież o „zielone płuca Krakowa”. Ratujmy Las! - napisał do nas Adam Kowalski.

Wycinka jest prowadzona w Zabierzowie, w pobliżu Skały Kmity, na terenie Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego. Park ma powierzchnię ponad 13 tys. hektarów, gdzie lasy to ponad połowa. Jest położony na terenie dziewięciu gmin: Alwernia, Babice, Chrzanów, Kraków, Krzeszowice, Liszki, Trzebinia, Wielka Wieś i Zabierzów. Zarządza nim Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego. Instytucja podległa Urzędowi Marszałkowskiemu od ośmiu lat nie ma dyrektora (Jerzy Zawartka pełni jego obowiązki, ale ostatnio trafił do szpitala). W ciągu ostatniego półrocza odbyły się dwa konkursy, w których nie potrafiono wyłonić dyrektora. Park przez wiele lat nie miał też planu ochrony, który pozwala lepiej dbać o tereny cenne przyrodniczo. A jest co chronić. Na terenie parku jest pięć rezerwatów przyrody i trzy użytki ekologiczne. Plan został uchwalony dopiero w lipcu tego roku.

- Pracownicy Zespołu Parków po wizji w terenie potwierdzili miejsca wycinki. Prace są jednak prowadzone na terenie należącym do Lasów Państwowych - Nadleśnictwa Krzeszowice - wyjaśnia Magdalena Opyd z biura prasowego Urzędu Marszałkowskiego.

Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody na terenie zarządzanym przez Lasy, znajdującym się w granicach parku krajobrazowego, zadania w zakresie ochrony przyrody wykonuje miejscowy nadleśniczy, zgodnie z ustaleniami planu ochrony, uwzględnionymi w planie urządzania lasu. Gdyby był on wcześniej, to mógłby wpłynąć na plan urządzania lasu.

- Nie sądzę, aby dyrekcja parków zapisała w planie ograniczenia, których nie uzgodniła podczas opracowywania planu urządzenia lasu. Plan ochrony parku jest potrzebny, ale podejrzewam, że tutaj nic by to nie zmieniło - przekonuje Mariusz Waszkiewicz, prezes krakowskiego Towarzystwa na rzecz Ochrony Przyrody. - Tu jest potrzebny przede wszystkim nowy dyrektor parków, ale taki z charakterem, który potrafi się postawić.

Tymczasem Lasy Państwowe zapewniają, że wycinka jest prowadzona zgodnie z przyjętymi planami, a obawy mieszkańców wynikają często z niewiedzy.

Wideo czytelnika

Pielęgnacja przez wycinkę

- Nadleśnictwo Krzeszowice prowadzi zrównoważoną wielofunkcyjną gospodarkę leśną z poszanowaniem praw przyrody i wykorzystaniem wszystkich funkcji społecznych lasu: produkcji surowca drzewnego, ochronnych, rekreacyjno-turystycznych - przekonuje nadleśniczy Adam Klekot.

Podstawowym dokumentem prowadzenia gospodarki leśnej są 10-letnie plany urządzenia lasu, które zawierają opis i ocenę jego stanu oraz zadania i sposoby prowadzenia gospodarki leśnej. Obecny, dla obszaru nadleśnictwa Krzeszowice, obowiązuje na lata 2012-2021.

- Jednym z podstawowych zabiegów gospodarczych w „lesie zabierzowskim” jest pielęgnacja drzewostanów poprzez wycinanie części drzew dla poprawienia warunków wzrostu i rozwoju pozostałym drzewom oraz wycinanie drzew dojrzałych do wyrębu na niewielkich fragmentach o powierzchni do 0,5 ha - mówi nadleśniczy Klekot. - Wiąże się to z produkcją surowca drzewnego, który ma decydujący wpływ na rozwój sektora leśno-drzewnego w naszym kraju wraz z utrzymaniem istniejących i generowaniem nowych miejsc pracy - wylicza. Dalej zapewnia, że w miejsce usuniętych drzew są sadzone nowe, a „trwałość i bogactwo przyrodnicze są zachowane”. Z takim podejściem nie zgadzają się jednak ekolodzy.

Wstrzymajcie tę rzeź

- Niestety, gospodarka leśna w tym rejonie parku niczym się nie różni od standardowej gospodarki leśnej w Polsce nastawionej na produkcję desek i osiągnięcie zysku. Moim zdaniem lasy na terenie parku krajobrazowego, a zwłaszcza na terenach jurajskich, powinny mieć charakter tylko i wyłącznie ochronny, a prace leśne powinny być związane tylko z zapewnieniem bezpieczeństwa i ochrony przyrody - mówi Mariusz Waszkiewicz, prezes Krakowskiego Towarzystwa na rzecz Ochrony Przyrody.

To, że plan urządzania lasów przewiduje inne cele i działania, jest efektem akceptacji takich działań przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska i Zespół Parków Krajobrazowych. Problemem jest też to, że organizacje ekologiczne są zbyt słabe, także pod względem finansowym, aby uczestniczyć w procedurze przyjmowania planów urządzania lasów. Działania Lasów Państwowych krytykuje też Partia Zieloni.

- Tenczyński Park Krajobrazowy ma chronić przed przekształceniem tereny wyróżniające się walorami estetyczno-widokowymi dla zachowania naturalnych zbiorowisk roślinnych. Nie wydaje się możliwe, aby dało się to pogodzić z wprowadzaniem masowej zmechanizowanej wycinki - uważa Marcel Kwaśniak, współprzewodniczący krakowskiego koła Partii Zieloni.

- Domagamy się od Nadleśnictwa wstrzymania wycinki oraz powołania komisji złożonej z przedstawicieli Nadleśnictwa, Zarządu Parków Krajobrazowych, RDOŚ, samorządu i przedstawicieli mieszkańców, która określi, czy wycinka nie narusza korytarzy ekologicznych oraz chronionych siedlisk - zaznacza Marcel Kwaśniak.