Nie będzie pieniędzy na walkę ze smogiem? KAS alarmuje

W apelu KAS czytamy, że w ogłoszonej 23 maja 2016 roku informacji o programach realizowanych przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska zabrakło programu KAWKA, który pomagał finansować wymianę urządzeń grzewczych w znaczny sposób przyczyniających się do zanieczyszczenia powietrza w naszym kraju.

- Program ten cieszył się coraz większą popularnością wśród gmin i mieszkańców i stanowił podstawowe źródło finansowania działań na rzecz poprawy jakości powietrza. Bez tych dopłat program wymiany kotłów w wielu miastach może ponieść porażkę. Czeka nas ciężka smogowa zima – mówi Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego.

W polskich domach zainstalowanych jest ponad 3 miliony nisko sprawnych kotłów węglowych, które stanowią główną przyczynę zanieczyszczenia powietrza pyłem i rakotwórczym benzo[a]pirenem. Niestety, rząd nie umiał znaleźć pieniędzy na wymianę choćby części z nich, a walka o czyste powietrze schodzi na dalszy plan. Takie działania, a może raczej ich brak, skazują polskich obywateli na kolejne lata oddychania toksycznym, zanieczyszczonym powietrzem.

W ostatnich dniach burmistrzowie Żywca i Pszczyny – a więc miejscowości znajdujących się na szczycie w opublikowanym niedawno przez Światową Organizację Zdrowia zestawieniu miejsc w Unii Europejskiej o najwyższym zanieczyszczeniu pyłem zawieszonym PM2,5, zaapelowali o zwiększenie pomocy dla instytucji państwowych w walce ze smogiem. W podobnej sytuacji znajdują się również setki innych miejscowości, których skromne budżety nie pozwalają na wprowadzenie dopłat do wymiany pieców.

- Trudno nam zrozumieć taką decyzję – powiedziała Ewa Lutomska z Polskiego Alarmu Smogowego. Przecież 18 marca 2016 roku otrzymaliśmy zapewnienie z Ministerstwa Środowiska w którym padło zdanie: „Program „Kawka” (...), będzie w tej czy innej formie kontynuowany (to samo dotyczy programu „Ryś”, także realizowanego przez NFOŚiGW). Przedstawiciele kierownictwa resortu środowiska wielokrotnie publicznie uznawali za zasadną kontynuację tego lub podobnego programu”. Dlaczego zatem na liście projektów, które otrzymają finansowanie zabrakło KAWKI? - pyta.

Odpowiedź NFOŚ

Odpowiedź szybko wystosował NFOŚ, który w komunikacie podpisanym przez rzecznika Sławomira Kmiecika stwierdza, że nie są likwidowane programy KAWKA i RYŚ, a lista nowych programów czeka na zatwierdzenie przez ministra środowiska, który ma dwa tygodnie na wniesienie uwag.

W komunikacie możemy przeczytać, że w ramach programu KAWKA NFOŚ przeprowadził trzy nabory, na które skierowano 400 mln zł (na I i II edycję NFOŚ przeznaczył prawie 280 mln zł), czyli cały budżet programu.

- W związku z wyczerpaniem się alokacji, nie była planowana kontynuacja programu. NFOŚiGW już wcześniej nie zakładał dalszych naborów w ramach KAWKI – w związku z zobowiązaniami narzuconymi Dyrektywą CAFE, Narodowy Fundusz planował środki finansowe w ramach do tej pory przeprowadzonych naborów z wydatkowanie tych środków do 2018 r. – tak, aby możliwe było spełnienie tych zobowiązań – czytamy w komunikacie rzecznika.

Dalej czytamy, że „do tej pory wypłacono dopiero niewiele ponad 50 mln zł, a pozostała kwota wypłacana będzie w latach 2016-2018, więc program KAWKA nie jest zlikwidowany, choć – po przeglądzie również pod kątem efektywności wydatkowania środków publicznych i doświadczeń związanych z wdrażaniem programu w kontekście osiąganych efektów ekologicznych – może on funkcjonować w innym niż dotychczas kształcie”.