Wały na Stradomce w gminie Łapanów zostaną rozbudowane na blisko 3 kilometrach, jest kluczowa decyzja wojewody. Wideo

Hanna Nilsson z Łapanowa dwukrotnie doświadczyła powodzi. Jest pełna obaw, gdy tylko słyszy prognozy zwiastujące obfite opady.

- W 2010 roku straciliśmy wszystko, bo zalany był cały parter naszego domu. Odbudowaliśmy go, po czym w 2020 roku dom był zalany ponownie na wysokość 1,5 metra. Wiąże się to z ogromnymi stratami, trzeba było zmieniać podłogi, tynki, skali nie da się określić, poza tym ubezpieczyciele nie chcą zwracać nam kosztów ze względu na teren zalewowy - wspomina mieszkanka Łapanowa sąsiadująca z wałami przeciwpowodziowymi na Stradomce.

W nocy z 20 na 21 czerwca 2020 roku nad gminą Jodłownik, sąsiadującą od południa z gminą Łapanów przeszła gwałtowna ulewa. stacja pomiarowa w Jodłowniku zanotowała opad w wysokości 147,6 litrów wody na metr kwadratowy w ciągu sześciu godzin. Nic dziwnego, że fala powodziowa na Stradomce w Łapanowie w kulminacyjnym momencie miała 596 cm. W efekcie przelania się wody przez lewy wał w Łapanowie zalane zostały gospodarstwa, sklepy, punkty usługowe, a nawet XVI-wieczny kościół św. Bartłomieja, który ucierpiał również dekadę wcześniej.

Zdaniem Aleksandra Paszkota, mieszkającego w pobliżu wałów, konieczne jest oczyszczenie koryta rzeki z drzew, a także jego pogłębienie. - Koryto Stradomki uległo zwężeniu, jest zanieczyszczone. Woda nie ma się gdzie zmieścić, dlatego jest wypychana na nasze posesje i na zabudowania. W 2020 roku woda była o 23 cm wyżej niż górna granica wału - przypomina Aleksander Paszkot z Łapanowa, który skutków powodzi doświadczył dwukrotnie.

Mieszkańcy Łapanowa wciąż nie mogli się doczekać obiecanych zaraz po powodzi inwestycji. Słyszeli o budowie zbiorników retencyjnych oraz rozbudowie wałów przeciwpowodziowych. Do Łapanowa zawitał wówczas m.in. prezydent Andrzej Duda, prowadzący w czerwcu 2020 roku kampanię wyborczą. Niestety, choć mijały kolejne lata, zapowiedzi ciągle powstawały na papierze.

Przełom nastąpił w ostatnich dniach, gdy wojewoda małopolski Krzysztof Klęczar wydał decyzję o pozwoleniu na wybudowanie nowych wałów na odcinku ok. 1,10 km, a także przebudowę już istniejącego obwałowania na odcinku 1,74 km. Decyzja ma rygor natychmiastowej wykonalności, dzięki czemu Wody Polskie mogą niezwłocznie przystąpić do prac.

Inwestycja będzie realizowana na terenie czterech miejscowości gminy Łapanów. Są to Kobylec, Łapanów, Wolica oraz Boczów. Prace obejmą odcinkową budowę i rozbudowę istniejącego lewego wału rzeki Stradomki wraz z takimi obiektami jak m.in. przepusty wałowe, przejazdy wałowe, schody skarpowe, rowy i drenaże przywałowe. Zostaną również przebudowane sieci uzbrojenia terenu kolidujące z inwestycją. Oprócz tego inwestycja obejmie m.in. odcinkową rozbudowę istniejących wałów potoku „dopływ z Kobylca” oraz rozbudowę umocnień na Potoku Łapanowskim.

Po zakończeniu prac ma być zapewniona ciągłość obwałowania, a parametry mają zostać dostosowane do wymagań obowiązującego prawa.

- Kilka miesięcy temu rozmawiałem z mieszkańcami Łapanowa na temat budowy wałów, a dzisiaj możemy już poinformować o decyzjach w tej sprawie. Nasi poprzednicy przez wiele lat nie mogli sobie z tym poradzić, a wystarczyły 3 miesiące tego rządu i jest decyzja - mówi Władysław Kosiniak-Kamysz, wicepremier i minister obrony narodowej, który w październiku 2023 zorganizował konferencję prasową w gminie Łapanów w miejscu, gdzie woda przelała się przez wały Stradomki.

- Wały w Łapanowie są bardzo potrzebne. Mieszkańcy tej miejscowości byli bardzo doświadczeni przez powódź. To była moja obietnica i dziś ją realizuję. Pierwsza transza tych środków została zapewniona, o pozostałe będziemy zabiegać - dodaje Kosiniak-Kamysz.

- Jestem przekonany, że ta inwestycja, która będzie realizowana przez Wody Polskie, wreszcie rozwiąże problem, który spędza sen z powiek mieszkańcom Łapanowa – mówi wojewoda małopolski Krzysztof Klęczar.