Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

"Schron przeciwczasowy". Słynna powieść na deskach Starego Teatru

Anna Piątkowska
Anna Piątkowska
"Schron przeciwczasowy" - premiera w Starym Teatrze
"Schron przeciwczasowy" - premiera w Starym Teatrze Anna Kaczmarz
Pytania o pamięć, jej działanie, przerażenie wywołane utratą czy nostalgia. - Czym może być użycie przeszłości i nostalgii jako narzędzia politycznej manipulacji i tworzenia świata na sprawdzony wzór z przeszłości, który dla zwykłych zjadaczy chleba okazuje się najgorszym wyborem? - zastanawia się Marcin Wierzchowski w swoim spektaklu "Schron przeciwczasowy". Premiera na Scenie Kameralnej Starego Teatru 1 marca.

Dla Janiny Bielińskiej czas stanął 22 czerwca 1982 roku, w telewizji relacja z Mundialu, Polska pokona Peru 5:0. Jej syn Łukasz obchodzi właśnie siódme urodziny. Daje mu więc siedem symbolicznych klapsów, pióra po ojcu w prezencie i tort. Łukasz dmucha świeczki, z prezentem przychodzi też starszy brat Tomasz, jest i dziewczyna Łukasza - Klementyna. Janina - patrząc na syna - prosi, by pokroił tort, zwracając się do niego imieniem zmarłego męża.

Janina Bielińska ma Alzheimera, jest jedną z podopiecznych kliniki, do której trafiły osoby podobne do niej.

- To bardzo trudna rola, ponieważ opiera się na mózgu, a tam dzieją się takie rzeczy, o których nie wiemy, że mogą się stać. Ja rzeczywiście raz widzę w tej samej postaci syna, a za chwilę męża. W drugim synu rozpoznaję człowieka z UB, w narzeczonej syna kobietę, która mnie przesłuchiwała - wyjaśnia Anna Dymna wcielająca się na scenie Starego Teatru w postać Janiny Bielińskiej. - Mając Alzheimera ucieka się w czas, kiedy było się najszczęśliwszym, ale też powracają rozmaite upiory, które człowieka prześladują.

To jedna ze scen najnowszego spektaklu Starego Teatru - "Schronu przeciwczasowego" w reżyserii Marcina Wierzchowskiego. Przedstawienie to przeniesiona na teatralne deski słynna, nagrodzona Bookerem powieść bułgarskiego autora Georgija Gospodinova pod tym samy tytułem. Jednak krakowski reżyser podkreśla, że w swojej adaptacji chce pozostać wierny duchowi powieści, ale nie jej literze. Spektakl jest więc polską wersją opowieści Gospodinova.

- Nie od dziś jestem zafascynowany mechanizmem pamieęci, zarówno tej jednostkowej, jak i pamięci zbiorowej. Tego, w jaki sposób nasz mózg albo nasza dusza wybierają sobie to, o czym pamiętać, a o czym zapominać. Książka Gospodinova jest spotkaniem z kimś kto chadza podobnymi korytarzami - wyjaśnia Marcin Wierzchowski. - "Schron przeciwczasowy" był bardzo trudną do zaadaptowania powieścią ze względu na nikłą ścieżkę fabularną, w związku z tym nie chcieliśmy opowiadać powieści. Nie chcieliśmy opowiadać o całej Europie, chcieliśmy dotknąć takiego schronu przeciwczasowego w Polsce.

Na sceniczną opowieść o pamięci złożyły się trzy wątki, odsyłające do trzech istotnych momentów w Polskiej historii. 1982 rok, do którego wraca Janina Bielińska to stan wojenny, ale wówczas jeszcze jej rodzina była szczęśliwa i cała.

Z Serafinami, ojcem i synem, którzy przyjeżdżają zza oceanu cofamy się do 1968 roku, korzystając z momentu, w którym był ktoś, kto obserwował życie bohaterów. Skoro nie pamięta się i nie można odzyskać pamięci, może ów agent jest jedyną drogą do wspomnień?

Trzeci wątek to historia odzyskiwania ojca i próby uratowania świata poprzez powrót do przedwojnia. To trzeci czas polskiej historii, którego dotykają twórcy.

- Bardzo silnie prowadził nas motyw nostalgii jako czegoś, co jest powrotem do bezpiecznego, przyjemnego miejsca, ale jednocześnie potrafiącego być bardzo dużym balastem, który nie pozwala nam iść naprzód - dodaje reżyser.

Spektakl powstał w oparciu o improwizacje aktorskie.

Na scenie - oprócz wspomnianej już Anny Dymnej - Bogdan Brzyski, Jacek Romanowski, Szymon Czacki, Paulina Puślednik, Małgorzata Gałkowska, Zbigniew W. Kaleta, Błażej Peszek, Anna Paryczyńska-Czacka i gościnnie Michael Rubenfeld.

Spektakl na Scenie Kameralnej przy ul. Starowiślnej 21.

Chcesz sprzedać mieszkanie? To musisz wiedzieć!

emisja bez ograniczeń wiekowych

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo

Materiał oryginalny: "Schron przeciwczasowy". Słynna powieść na deskach Starego Teatru - Dziennik Polski

Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska