Pieniny. Wielka wojna o małego nietoperza

Szczawnica od przeszło 10 lat niemal w całości objęta jest planem ochrony Natura 2000. Teraz ten europejski system, który wymyślono w celu zachowania żyjących na cennych biologicznie terenach roślin i zwierząt, ma być w Pieninach powiększony o park Górny w Szczawnicy. Dzieje się tak, bo RDOŚ planuje wprowadzić na terenie miasta plan ochrony podkowca małego.
- Mamy co do tego pomysłu sporo zastrzeżeń - podkreśla Grzegorz Niezgoda. - Obszary Natura 2000 miały być szansą dla gmin, ale przykład Szczawnicy pokazuje, że ważniejsza jest przyroda, a nie mieszkańcy. Ile już dokumentów konsultowaliśmy i opiniowaliśmy w tej sprawie, a nasze uwagi poszły do kosza. Tak samo będzie teraz.

Burmistrzowi nie podoba się nie tylko pomysł rozszerzenia Natury 2000, ale i wytyczenia w mieście korytarzy przelotowych i żerowisk dla nietoperzy. Według niego, jeśli plan wejdzie w życie, nie będzie można budować w tych miejscach infrastruktury turystycznej, a postawienie w centrum miasta domu będzie wymagało długich i kosztownych konsultacji z ekologami. To zablokuje rozwój miasta.

- Cała Szczawnica musi się dostosować do podkowca. Może za dwa lata będziemy wyznaczać miejsce dla urlopowania się nietoperza? Nie wiadomo, co w tym temacie przyrodnicy są w stanie jeszcze wymyślić. A co, jak przyrodnik znajdzie gatunek chroniony na moim podwórku, będę musiał wyznaczyć dla niego teren objęty ochroną? - ironizuje wzburzony burmistrz.
Krakowski oddział RDOŚ wczoraj nie chciał komentować zarzutów Niezgody. Dyrektor Bożena Kotońska pisemnie odniesie się do sprawy za kilka dni.

Bardziej rozmowny był natomiast Rafał Szkudlarek, koordynator programu ochrony podkowca małego w Polsce. - Zarzuty burmistrza Szczawnicy są nieporozumieniem - mówi naukowiec. - Plan zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 raczej ułatwia życie mieszkańcom, niż wprowadza ograniczenia. To, czego ewentualnie nie wolno robić w Szczawnicy, determinują obowiązujące tu przepisy dotyczące uzdrowisk, a Natura 2000 niewiele już zmienia.

Szkudlarek przyznaje, że powstający plan rzeczywiście wskazuje w centrum Szczawnicy i na jej obrzeżach bardzo wąskie pasy terenu, które są dla nietoperzy istotne. Czyni to jednak przede wszystkim po to, aby urzędnik wydający decyzję o budowie domu czy wycince drzewa poza tymi pasami nie musiał już się oglądać na opinię przyrodników. A biorąc pod uwagę, iż te trasy przelotu obejmują przede wszystkim zadrzewienia w obrębie dolin potoków - trudno dopatrzyć się tu zamachu naruszającego prawa górali.

Zdanie ekologa podziela Krzysztof Mańkowski, prezes Uzdrowiska Szczawnica i tym samym największy (firma posiada w centrum 30 ha) inwestor w Szczawnicy. - Burmistrz robi krucjatę przeciwko nietoperzom i RDOS, a absolutnie nie ma ku temu powodów. Ja, w przeciwieństwie do niego, byłem na spotkaniach, na których tłumaczono, o co chodzi w ochronie podkowca. Wiem, że miasto nic na wprowadzeniu planu nie straci. Jedyny problem będą mieli właściciele budynków, w których zimuje nietoperz. I tu jednak można znaleźć korzyści. W swojej posiadłości w Nawojowej też miałem podkowca i jeszcze dostałem dofinansowanie na remont budynku.

Podkowiec mały. Co to za zwierzę?

Podkowiec mały to gatunek ssaka z rzędu nietoperzy, z nielicznie reprezentowanej w Polsce rodziny podkowcowatych. W naturze ten liczący niewiele ponad 4 cm osobnik żyje na terenie od Europy Środkowej do Północnej Afryki. W Polsce ich populacja rośnie: jeszcze kilka lat temu podkowców małych było w naszym kraju tylko 100, teraz jest 8 tysięcy. Większe kolonie podkowiec ma na strychu kościoła w Szczawnicy, w Jaworkach, w dworku w Nawojowej i pod Nysą Opolską. Nietoperze są owoco-i owadożerne. Potrafiązwalczyć komary.

Codziennie rano najświeższe informacje z Krakowa prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera!
"Gazeta Krakowska" na Twitterze i Google+