Oświęcim: nie będzie kanalizacji, będą kary

Inna mieszkanka tej dzielnicy opowiada, że płaci za opróżnianie szamba 40 zł co dwa tygodnie. Zdaje sobie sprawę, że najpierw będzie musiała ponieść koszty przyłączenia kanalizacji, a potem rachunki za odprowadzanie ścieków mogą być wyższe. - Ale chyba w XXI wieku należy nam się trochę wygody - mówi.

W Oświęcimiu za metr sześcienny wody płaci się 3,94 zł, a za odbiór ścieków - 4,91 zł. Na os. Dwory-Kruki do wspólnej sieci chce się podłączyć ponad 240 posesji (959 osób) - blisko 100 proc. w tej dzielnicy. Było to ostatnie osiedle w Oświęcimiu niepodłączone do ogólnej kanalizacji. Po zakończeniu inwestycji, szacowanej na 7 mln zł, Oświęcim będzie skanalizowany w 99,9 proc., czyli właściwie spełni normę, której osiągnięcie narzuca Unia Europejska.

Unijne dyrektywy i Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych zakładają, że do końca 2015 r. miejscowości liczące powyżej dwóch tysięcy mieszkańców będą w 100 procentach skanalizowane i podłączone do oczyszczalni ścieków. Jeśli to się nie uda, gminy będą płacić kary o wysokości proporcjonalnej do liczby mieszkańców niepodłączonych do kanalizacji.

Dlatego dziś w większości gmin zachodniej Małopolski trwa wyścig z czasem. Już wiadomo, że nie wszystkie osiągną tzw. efekt ekologiczny. Samorządowcy twierdzą, że w ciągu kilku lat trudno nadrobić ogromne zaległości, gdy na dodatek chodzi o wielomilionowe inwestycje. Jest wprawdzie możliwość uzyskania unijnego wsparcia i stanowi ono pokrycie aż do 70 proc. kosztów, jednak resztę gminy muszą wyłożyć z własnej kasy.

Tymczasem niektóre gminy, jak Wieprz w pow. wadowickim, w ogóle nie mają zbiorczej kanalizacji sanitarnej. W Wieprzu budowana jest właśnie sieć za prawie 17 mln zł. - Do kanalizacji będzie można podłączyć ok. 750 budynków - informuje Jerzy Polak z Urzędu Gminy. Prace mają się zakończyć w czerwcu 2015 r., ale i wtedy poziom skanalizowania tej gminy wyniesie jedynie 28 proc. Niezależnie od kanalizacji w Wieprzu buduje się przydomowe oczyszczalnie. W tym roku powstaną 142.

W podobnej sytuacji jest Polanka Wielka (pow. oświęcimski), gdzie budowę kanalizacji rozpoczęto dopiero w ostatnich latach. W tej chwili obejmuje ona 15 proc. mieszkańców. Z kolei w Babicach (pow. chrzanowski) ten wskaźnik wynosi jedynie 12 proc. - Jeśli nie uda się pozyskać środków zewnętrznych, to do końca 2015 roku zostanie te 12 proc. - mówi Dawid Pierzchała z Urzędu Gminy w Babicach.

Władze Kalwarii Zebrzydowskiej liczą, że do czasu wejścia w życie dyrektyw unijnych do zbiorczej sieci podłączy się 50 proc. mieszkańców. W tej chwili w gminie jest to 6 proc., a na terenie miasta - 29 proc. Trwa budowa sieci kanalizacyjnej za 4,5 mln zł.
Lepiej jest w dużych miastach. W 2015 r. Chrzanów będzie skanalizowany w 94,5 procentach, a Olkusz w 89 proc. Po prowadzonych obecnie inwestycjach w powiecie olkuskim Bolesław i Bukowno będą skanalizowane w 98 proc., a gmina Klucze - w 62 proc.

Milionowe inwestycje

W wielu gminach prowadzone są obecnie duże inwestycje związane z budową kanalizacji i oczyszczalni ścieków.
Największą prowadzi obecnie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Olkuszu. Gigantyczne przedsięwzięcie, obejmujące cztery gminy: Olkusz, Bolesław, Bukowno i Klucze. Kosztować będzie 197 mln zł, w tym 126 mln zł pochodzi z unijnej dotacji.
Na 110 mln zł opiewa podobna inwestycja w gminie Wadowice, z czego 85 proc. kosztów zostanie pokrytych dzięki dofinansowaniu przyznanemu w ramach unijnego Funduszu Spójności. Do końca 2014 rokuAndrychów planuje zakończyć zadanie, którego koszt szacowany jest na ponad 88,2 mln zł (w tym dotacja 43,4 mln zł z Funduszu Spójności). Przedsięwzięcie przewiduje m.in. wykonanie 82 km kanalizacji, do której podłączy się tysiąc budynków. Z kolei Miejski Zakład Gospodarki Komunalnej w Chełmku buduje kanalizację za ponad 53,3 mln zł. Gmina zdobyła unijne dofinansowanie w wysokości 35,8 mln zł. Budowa zbiorczej kanalizacji sanitarnej trwa także w Wieprzu - za prawie 17 mln zł.

Rozmowa z Zuzanną Wójcik z Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie

Jak gminy radzą sobie z kanalizacją i osiągnięciem standardów unijnych?
Na razie nie wygląda to najlepiej, chociaż w ostatnich latach wykonano wiele inwestycji. W skali Małopolski można liczyć, że wskaźnik podłączeń do kanalizacji wynosi w granicach 60 proc. Czasu zostało niewiele. Biorąc pod uwagę, że są to kosztowne przedsięwzięcia, trudno liczyć, że wszędzie uda się spełnić unijne normy. Do 2015 roku może dociągniemy do 70-80 proc. Na pewno lepiej przygotowane są duże miasta.

Czy jest możliwość przesunięcia wejścia w życie unijnych przepisów?
Trzeba przypomnieć, że mieliśmy więcej czasu niż stare kraje Unii Europejskiej. Z drugiej strony są podstawy, aby o takie przesunięcie zabiegać. Wydaje się, że w nakładach, jakie UE przyznała na ten cel, nasze potrzeby oceniono zbyt nisko. Z kolei za te pieniądze, które dostaliśmy, zrobiliśmy naprawdę dużo.

Artykuły, za które warto zapłacić! Sprawdź i przeczytaj
Codziennie rano najświeższe informacje z Krakowa prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera!
"Gazeta Krakowska" na Twitterze i Google+