Kazania ks. Czachora gromadziły tłumy i doprowadzały do pasji tajniaków z SB

Tych zbudowanych jego kazaniami nie brakowało, gdyż do "kaplicy szkolnej" ciągnęły tłumy wiernych. W latach PRL przychodzili słuchać płomiennych, patriotycznych kazań, w których proboszcz nie bał się wspomnieć ciężkiej doli sybiraków (także tych deportowanych na wschód przez sowietów) czy polskich oficerów pomordowanych w Katyniu.

- W PRL ksiądz Czachor głosił twarde kazania, nasycone patriotyzmem i niechęcią do systemu - wspomina Krzysztof Pawłowski, działacz Klubu Inteligencji Katolickiej, twórca nowosądeckiej Wyżej Szkoły Biznesu-NLU. - Nigdy się nie bał. Budził autentyczny szacunek.

Ks. Czachora pochodzi z Niedzieliska koło Brzeska, Do Nowego Sącza skierowano go w 1969 r. Objął rektorat kościoła św. Kazimierza, podległy wtedy parafii św. Małgorzaty. Osiem lat później kierował już własną parafią. Tym, co głosił z ambony, wielokroć narażał się komunistycznej władzy, choć na początku nic na to nie wskazywało.

- Przyjechałem w styczniu, a w lutym poważnie zachorowałem na gardło - opowiada ks. Stanisław Czachor. - Organizm źle zareagował na klimat znacznie ostrzejszy niż w Dębicy, gdzie pracowałem 11 lat. U świętego Kazimierza prawie przestałem mówić. Sam nazwałem siebie wówczas Stanisławem Niemym.

Kiedy nowy ksiądz w końcu zaczął się odzywać, Służba Bezpieczeństwa wzięła go na cel. Stosowała typowe metody walki z Kościołem. Jedną były próby skłócenia księży. Rozpuszczano plotki, że ambitny proboszcz z Kazimierza chce zagrozić ks. dr. Stanisławowi Lisowskiemu, proboszczowi największej w mieście parafii św. Małgorzaty. Gdy kapłanów nie udało się poróżnić, w mieście gruchnęła wieść, że ks. Czachor wzbogacił się na proboszczowaniu i wybudował willę. Także te pogłoski nie naruszyły autorytetu kapłana, więc SB rozpoczęła kampanię zastraszania. Po każdym mocniejszym kazaniu dostawał listy z pogróżkami. - "Wiemy, którędy wracasz z kościoła" - pisał anonimowy autor.

- Starałem się, by w drodze zawsze mi ktoś towarzyszył - przyznaje ks. Czachor. - Z kościoła wracałem w towarzystwie wikarego, a gdy chodziłem po kolędzie, to w ostatnim domu prosiłem, żeby ktoś mnie odprowadził lub podwiózł na plebanię. SB była bezradna. Nie miała na mnie haków. Nie piłem, nie łajdaczyłem się, więc nie dało się mnie szantażować.

Ksiądz nadal głosił patriotyczne kazania. Odprawiał msze św. w intencji sowieckich ofiar. Uroczyste nabożeństwa organizował 11 listopada, gdy nikomu jeszcze się nie śniło, że po upadku systemu ten dzień będzie obchodzony jako Święto Niepodległości. Specjalne msze odprawiał też w kolejne rocznice wybuchu Powstania Warszawskiego. W pracy duszpasterskiej znajdował czas na budowę i remonty. Postawił domy katechetyczne przy ul. Jagiellońskiej 70 i Kunegundy 12 a (dziś ma tam siedzibę Katolickie Centrum Edukacji Młodzieży "Kana"), wykupił jedną czwartą kamienicy w pobliżu kościoła św. Kazimierza, zorganizował kuchnię dla ubogich i przychodnię "Lekarze nadziei", przyjmującą darmowo ponad 960 pacjentów rocznie. Wyremontował parafialną świątynię i kościółek na Starym Cmentarzu. Uratował sypiącą się ze starości Kapliczkę Szwedzką na rogu ul. Kościuszki i Jagiellońskiej. Część prac zrealizował jeszcze w PRL, a więc systemie, którego nie bał się krytykować.

- Wtedy nawet we władzach nie brakowało życzliwych ludzi - podkreśla ks. Czachor. - W uzyskaniu pozwoleń na budowę i remonty pomógł mi na przykład Henryk Kostecki, pierwszy sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Nowym Sączu. Jeśli szanuje się ludzi i potrafi z nimi rozmawiać, to z każdym można dojść do porozumienia.

Od 2001 r. długoletni proboszcz jest na emeryturze. Nadal mieszka na plebanii i angażuje się w życie parafii. Głosi kazania i, jak przed laty, interesuje się życiem miasta. Po 1989 r. mówiło się o jego przemożnym wpływie na kształt list wyborczych do rady miasta. Zyskał nawet miano "głównego kadrowca" w Nowym Sączu. Sam zarzeka sie jednak, że to przesada.

- Tylko żarliwie modliłem się do Ducha Świętego o oświecenie naszych władz - wyjaśnia. I ubolewa, że dziś Sącz wciąż nie ma obwodnicy, ani drugiego mostu na Dunajcu, a młodzież musi wyjeżdżać za pracą. W tym mieście, jak podkreśla, spędził najlepsze lata kapłaństwa. - Tutaj dojrzewałem duchowo. Gdy byłem proboszczem, żaden ksiądz nie porzucił kapłaństwa. Wyświęcono 17 duchownych i kilka sióstr zakonnych z mojej parafii. Nikogo nie zgorszyłem. Wierzę, że wielu zbliżyłem do Boga - dodaje.

Ksiądz nigdy nie zawiódł

Bożena Jawor, wiceprezydent Nowego Sącza i szefowa Klubu Inteligencji Katolickiej, utworzonego w 1980 r. z inicjatywy Krzysztofa Pawłowskiego i ks. Czachora: - Na księdza Stanisława Czachora zawsze można liczyć. W stanie wojennym, gdy zawieszono działalność KIK, a działającym w nim ludziom groziły represje powtarzał: "nie bójcie się, nie jesteście sami". Uczył nas, że wiara ma twarde podstawy oparte na Ewangelii i Dekalogu. Tu nic się nie zmienia, dlatego nie może być mowy o Kościele bardziej liberalnym, czego domagają się niektóre środowiska. Przed laty ks. Czachor punktował błędy PRL. Dziś wskazuje na zagrożenia związane z liberalizmem i źle rozumianą wolnością.

Artykuły, za które warto zapłacić! Sprawdź i przeczytaj
Codziennie rano najświeższe informacje z Krakowa prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera!
"Gazeta Krakowska" na Twitterze i Google+