Firmom w Krakowie i Małopolsce brakuje ludzi. Chcą zachęcić do pracy kobiety. Dziś w regionie pracuje 65 proc. panów i mniej niż połowa pań

FLESZ - Nowe przepisy ubezpieczeniowe dla bezrobotnych

Tysiące firm z sektorów od miesięcy zamkniętych przez rząd lub objętych obostrzeniami obniżającymi przychody, walczy o przetrwanie i większość z nich chwilowo nie szuka pracowników. W tym samym czasie jednak dynamicznie rozwijają się inne branże. W Małopolsce w rozkwicie – oprócz informatyki, telekomunikacji i wszelakich usług cyfrowych – są m.in. logistyka (magazyny, firmy kurrierskie) , handel internetowy, usługi dla biznesu, biotechnologia, działalność badawczo-rozwojowa, ale też chemia gospodarcza. Bardzo dobrze radzi sobie znaczna część przemysłu i budownictwa oraz spory obszar usług. Marcowy wzrost przychodów w przetwórstwie przemysłowym – o prawie 20 procent – zaszokował niemal wszystkich ekonomistów i samych przedsiębiorców.

Wszystkie rosnące branże prowadzą rekrutacje nowych kadr i dają lub planują podwyżki wynagrodzeń. W efekcie liczba zatrudnionych w Polsce w sektorze przedsiębiorstw była w tragicznym pod względem liczby zachorowań i zgonów marcu 2021 roku zaledwie o 1,3 proc. niższa niż rok wcześniej i wyniosła dokładnie 6,33 mln osób.

- Dane z ostatnich miesięcy pokazują, że po roku pandemii w Polsce liczba zatrudnionych stopniowo wraca do poziomu sprzed jej wybuchu. Takie wyniki i tak niewielki trend spadkowy w tak trudnych okolicznościach to świetny wynik

– komentuje Krzysztof Inglot z Personnel Service.

Polska pod względem skali zatrudnienia w relacji do stanu sprzed pandemii notuje teraz najlepsze wyniki w Unii Europejskiej. To cieszy, ale jednocześnie wielu pracodawców zwraca uwagę, że owo zatrudnienie mogłoby być jeszcze – tylko nie ma w naszym kraju chętnych do pracy. Ostatnie badania BAEL (aktywności ekonomicznej) pokazały, że w drugiej połowie 2020 roku realne bezrobocie nie przekraczało w Polsce 3,3 proc., a w Małopolsce było jeszcze niższe.

W samym Krakowie utrzymuje się ono cały czas poniżej 2 procent (rejestrowane nieznacznie przekracza 3 proc.), co oznacza, że de facto bezrobocia nie ma. Na rynek pracy wchodzą coraz mniej liczebne roczniki z niżu demograficznego z początku obecnego stulecia , a karierę zawodową kończą o wiele obfitsze roczniki z demograficznych wyżów z połowy lat 50. (mężczyźni) i początku lat 60. (kobiety) XX wieku; mówiąc najprościej: nie ma kto zastąpić starszych pracowników, bo młodych jest zbyt mało i w dodatku wymagają gruntownego przeszkolenia, które trwa.

Pracodawcy sięgają więc coraz chętniej po imigrantów: liczba pracujących legalnie cudzoziemców zarejestrowanych w ZUS wzrosła do rekordowego w dziejach poziomu – 770 tys. Inwestują też w automatyzację oraz podkupują pracowników od konkurencji. Efektem jest szybki wzrost przeciętnych wynagrodzeń: w marcu 2021 aż o 8 proc. w stosunku do marca 2020 r. Średnia pensja w Polsce to już ponad 5,9 tys. zł brutto, w Małopolsce – ponad 6 tys., w Krakowie – ponad 6,7 tys. zł. Ów wzrost jest szczególnie wysoki (nawet dwucyfrowy) w branżach, które w pandemii radzą sobie najlepiej. W branży związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją podwyżki wyniosły 0,1 proc. – i to po całej serii comiesięcznych spadków.

Skoro już teraz zatrudnienie jest niemal na takim samym poziomie, jak przed pandemią i wielu firmom brakuje pracowników (rekrutacje planuje m.in. 80 proc. krakowskich firm IT oraz większość firm świadczących globalne usługi biznesowe) , to jest bardziej niż pewne, że za kilka miesięcy, gdy zamrożone dziś sektory gospodarki zaczną wracać do normalności, deficyt pracowników będzie znacznie dotkliwszy. W tej sytuacji przedsiębiorcy i rekruterzy z coraz większym zainteresowaniem patrzą na potencjalne rezerwy. Ze badań BAEL wynika, że w Małopolsce największym rezerwuarem potencjalnych pracowników są kobiety, zwłaszcza te mieszkające na wsi.

W całej Małopolsce mieszka obecnie 2,65 mln osób w wieku 15 lat i więcej, czyli takich, które potencjalnie mogą pracować. Aktywnych zawodowo jest 1,51 mln z nich, z czego 1,46 mln pracuje (1,38 mln w pełnym wymiarze, reszta na cząstki etatu), a liczba realnie bezrobotnych (szukających pracy) oscyluje wokół 50 tys. Wskaźnik aktywności zawodowej, czyli odsetek tych, którzy pracują lub chcą pracować, wynosi w naszym regionie 57 proc. i jest nieco wyższy od średniej krajowej. Zawdzięczamy to jednak mężczyznom, w przypadku których wskaźnik ten przekracza 65 proc. U kobiet od dawna utrzymuje się on poniżej 50 proc., co oznacza, że mniej niż połowa Małopolanek powyżej 15 lat pracuje lub chce pracować.

Realnie pracuje w Małopolsce 808 tys. mężczyzn (64 proc. ogółu) i zaledwie 654 tys. kobiet (47 proc.). Jest tak, choć Małopolanek jest w sumie aż o 110 tys. więcej niż Małopolan. Jeszcze większe dysproporcje występują na małopolskiej wsi: pracuje tam 62 proc. ogółu mężczyzn (powyżej 15 lat) i zaledwie 42 proc. kobiet.

Głównym powodem tego stanu rzeczy jest obniżenie przez PiS ustawowego wieku emerytalnego kobiet do 60 lat. Drugim – dłuższe średnie życie kobiet (wśród emerytów, zwłaszcza 80 i 90-latków, jest ich nawet kilka razy więcej niż mężczyzn). Trzecim – tradycyjny model rodziny, przede wszystkim na wsi na wschodzie i południu regionu. Kobiety częściej wybierają tam „karierę” gospodyni domowej lub/i opiekunki do dzieci (oraz – często równolegle - schorowanych rodziców/dziadków), albo są do tego przymuszane. Dlatego ich ogólna aktywność zawodowa jest zdecydowanie niższa niż w miastach, o Krakowie nie wspominając. W metropoliach – niewielka, ale jednak większość - pań pracuje.

Specjaliści od rynku pracy szacują, że samo zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn mogłoby powiększyć zasoby aktywnych zawodowo o ok. 50 tys., natomiast wyrównanie wskaźnika zatrudnienia kobiet i mężczyzn pozwoliłoby pozyskać do pracy nawet 100 tys. biernych dziś, a w pełni zdolnych do pracy, Małopolanek.