Bycie nastolatkiem wczoraj i dziś: cierpienie w młodości odzywa się w dorosłości

Współcześni nastolatkowie zmagają się z zupełnie innymi problemami niż ich rodzice, gdy byli w tym samym wieku. Wyzwania współczesnego świata i ilość bodźców otaczających młodą osobę jest nieporównywalnie większa, niż jeszcze kilkanaście lat temu. Mobbing internetowy, siecioholizm czy cyberprzemoc to zjawiska, których narastanie obserwujemy w ostatnich latach. Dostępność i powszechność Internetu w dzisiejszym świecie zmieniła skalę problemów, które były kiedyś obecne w życiu młodych ludzi, ale nie tak wyraźnie, jak dzisiaj. Obecnie Internet, a przede wszystkim media społecznościowe mają ogromny wpływ na współczesne nastolatki. Duża część ich życia jest związana z wirtualnymi aktywnościami.

To jednak niejedyne trudności z jakimi nastolatkowie muszą się dziś zmierzyć. To nadbagaż do problemów, które pozostają niezmienne bez względu na pokolenie, w jakim dorasta człowiek. Należą do nich chociażby problemy i emocje związane z dojrzewaniem, pierwszą miłością czy borykanie się z niską samooceną. Dla młodzieży z początków lat 90., jak i współczesnych nastolatków, problemem ciągle pozostają zmiany w budowie ciała, pragnienie akceptacji ze strony rówieśników, pierwsze zauroczenia, kryzys tożsamości, poszukiwanie swojego „ja”, niezgoda na zasady panujące w świecie, podważanie norm społecznych czy konflikty z rodzicami.

Aby zrozumieć trudności z jakimi obecnie borykają się dzieci, należy zaakceptować fakt, że świat zmienia się w ekspresowym tempie i rzeczywistość jest diametralnie inna od tej, w której wychowali się rodzice dzisiejszych nastolatków. Nie wolno bagatelizować problemów współczesnej młodzieży, umniejszać skali wyzwań, porównywać pokoleń. Zagrożeń płynących chociażby z Internetu czy pokus czyhających na młodych ludzi mamy dziś o wiele więcej niż kilkanaście lat temu.

Bardzo często porównuje się również materialną sytuację pokoleń mówiąc, że kiedyś dzieci nie miały nic, a teraz mają wszystko, a co za tym idzie dobrobyt materialny i cywilizacyjny powinien zaspokajać potrzeby w takim stopniu, że nastolatek nie może mieć powodów do smutku czy złości. Materialne potrzeby to jednak nie wszystko czego wymaga wychowanie dziecka i nastolatka. Równie ważne jest zaspokojenie jego potrzeb emocjonalnych, a do tego niezbędna jest umiejętność rozmowy, słuchania, szanowania drugiego człowieka. Pokolenie rodziców dzisiejszych nastolatków weszło w dorosłe życie z wieloma deficytami. Wychowanie w dysfunkcyjnym domu może skutkować brakiem umiejętności patrzenia na własne dziecko inaczej niż przez pryzmat własnego dzieciństwa czy dojrzewania. Pokutuje stereotyp mówiący o tym, że kiedyś nie było depresji i innych kryzysów psychicznych, że trzeba zacisnąć zęby, nie pokazywać emocji i radzić sobie ze wszystkim samemu. Emocjonalne opuszczenie w dzieciństwie może skutkować powieleniem schematu w przypadku własnego rodzicielstwa.

Problemy nierozwiązane w wieku dojrzewania lub niezaspokojone potrzeby z dzieciństwa bardzo często dają o sobie znać w dorosłym życiu. Zaburzone style przywiązania powodują wikłanie się w krzywdzące i toksyczne relacje, które mogą znacząco wpłynąć na psychikę. Brak umiejętności stawiania granic, niskie poczucie własnej wartości, może w życiu dorosłym przysporzyć wielu problemów zarówno w życiu prywatnym jaki i zawodowym. Jeśli dziecko nie było akceptowane takim jakie jest, tylko musiało spełniać oczekiwania rodziców, by zasłużyć na pochwałę, istnieje ogromne ryzyko, że w życiu dorosłym nadal będzie szukało akceptacji w bardzo niebezpieczny dla siebie sposób. Jeśli dziecko nie zostało nauczone rozpoznawania, nazywania, wyrażania i przeżywania emocji, bardzo prawdopodobne, że w życiu dorosłym będzie szukać ukojenia w uzależnieniach. Nie tylko od substancji, ale również różnego rodzaju zachowań. Warto więc w każdym wieku prowadzić edukację w zakresie zdrowia psychicznego.

Małgorzata Serafin, dziennikarka specjalizująca się w tematach zdrowia psychicznego. Prowadzi program na YT na temat zdrowia psychicznego, gdzie rozmawia z osobami z doświadczeniem kryzysu.

Dowiedz się więcej na zobaczczlowieka.pl