Polska krajem przywilejów. Co komu przysługuje?

- Wywalczyliśmy tyle, że ulgi te zostają utrzymane w lutym. Na razie w związku z dymisją pełnomocnika drugiej strony musimy ogłosić techniczną przerwę w rozmowach - poinformował nas Leszek Miętek, przewodniczący Konfederacji Kolejowych Związków Zawodowych.

To niejedyna grupa zawodowa, o której przywilejach dyskutuje się w ostatnich dniach. Ministerstwo Edukacji Narodowej zapowiada zmiany w Karcie Nauczyciela, które mają polegać m.in. na skróceniu nauczycielskich urlopów o tydzień (do 47 dni).

W propozycji minister Krystyny Szumilas mowa jest też m.in. o stopniowym odejściu od nauczycielskich dodatków o charakterze czysto socjalnym (np. mieszkaniowego). Projekt zmian trafi teraz do społecznych konsultacji, ale związki nauczycielskie o propozycjach resortu wypowiadają się pozytywnie. Zwłaszcza że zostaje pensum zapisane w Karcie Nauczyciela - 18 godz. tygodniowo przy tablicy + 2 godz. zajęć dodatkowych.

Przypomnijmy też, że od tego roku weszły w życie przepisy ograniczające przywileje mundurowych - m.in. policjantów, wojskowych, służby więziennej. Ci, którzy w tym roku zaczynają tam pracę, nie będą mogli przechodzić na emeryturę po 15 latach, jak ich starsi koledzy, tylko po 25.

Sprawdziliśmy, jakie grupy zawodowe w Polsce posiadają jeszcze przywileje. Oto wynik.

Barbórka, trzynastka, immunitet, dodatek stażowy. Przywileje grup zawodowych w Polsce

Górnicy:
- krótszy dzień pracy - tylko górnicy pod ziemią (7,5 godzin dziennie)
- wcześniejsza emerytura (praca pod ziemią) - po 25 latach
- dodatkowe pensje - "barbórka" 4 grudnia i "hutnik" 4 maja (jeżeli zakład na to stać, bo czasem nie wypłacają)
- codzienny posiłek regeneracyjny - dla pracujących pod ziemią
- deputat węglowy - 6 lub 8 ton rocznie (może być ekwiwalent w złotówkach - ok. 650 zł za tonę)

Kolejarze:
- deputat węglowy- ekwiwalent pieniężny 164 zł miesięcznie
- zniżki na przejazdy pociągami dla pracowników 99 proc., dla ich dzieci, małżonków oraz emerytów -80 proc.
- dodatki jubileuszowe - na 15-lecie i potem co pięć lat, zależnie od grupy uposażenia (równowartość miesięcznej pensji)
- premia na Dzień Kolejarza 25 listopada - 200 zł
- dodatek za wysługę lat - 1,5 proc. za każdy rok, maks. 33 proc. pensji podstawowej

Policjanci:
- wcześniejsza emerytura - po 25 latach służby (od 2012 r., wcześniej była po 15 latach). Jej wysokość to 60 proc. podstawy (obliczanej ze średniej pensji z 10 wybranych, kolejnych lat służby oraz dodatków i nagród rocznych) plus 3 proc. za każdy rok. Maks. 75 proc. pensji
- trzynasta pensja
- dodatek mundurowy - 2100 zł rocznie
- zwrot pieniędzy za dojazd do pracy (warunek to zamieszkanie poza miejscowością, w której się pracuje)

Żołnierze:
- wcześniejsza emerytura - zasady takie same jak u policjantów
- 100 proc. pensji za przebywanie na L4
- dodatkowa pensja - trzynastka
- mundurówka - na kupno umundurowania - średnio 2 tys. zł rocznie, zależy od stopnia i płci
- dodatki do pensji - za długoletnią służbę i służbę w trudnych warunkach - np. za skoki spadochronowe dodatek desantowy ok. 350 zł miesięcznie (wymóg - min. pięć skoków rocznie, zgodnie z zadaniami)
- nagrody jubileuszowe - po 10 latach służby, co 5 lat
- zniżki na bilety PKP 50 proc. - ale ze specjalną legitymacją wykupioną przez Ministerstwo Obrony Narodowej (jednak ta zniżka jest traktowana jako dochód i żołnierze płacą od niej podatki. Dlatego nie wszyscy wykupują legitymację)

Nauczyciele:
- dłuższy urlop (obecnie podejmowane są próby jego skrócenia)
- roczny płatny urlop zdrowotny - płatny 100 proc., przyznawany na wypadek przewlekłego leczenia
- dodatek stażowy - do 20 proc. pensji podstawowej (po trzech latach pracy, 1 proc. pensji za rok pracy)
- trzynastka
- nauczyciele pracujący na wsi i w miastach do 5 tys. mieszkańców - dodatek w wys. 10 proc. wynagrodzenia zasadniczego, dodatek mieszkaniowy

Sędziowie:
- wyższa emerytura (po ukończeniu 67. roku życia przechodzą w stan spoczynku i otrzymują 75 proc. uposażenia)
- prawo do przejścia w stan spoczynku w dowolnym czasie z powodu niezdolności do wykonywania służby (po orzeczeniu biegłego)
- dłuższy urlop - dodatkowe 6 dni po 10 latach pracy, 12 dni po 15 latach pracy)
- immunitet
- urlop dla poratowania zdrowia - do pół roku
- dodatek stażowy - do 20 proc. pensji podstawowej (1 proc. pensji za rok pracy)
- dodatkowa pensja - trzynastka (sędziowie nie mają jednak żadnych premii, mają też zakaz pracy poza sądem, prowadzenia firm, zasiadania we władzach spółek)
- 100 proc. wynagrodzenia za L4

Prokuratorzy:
- wyższe świadczenia emerytalne (jak sędziowie)
- prawo do przejścia w stan spoczynku w dowolnym czasie z powodu choroby
trzynastka
- urlop dla poratowania zdrowia - do pół roku
- dodatek funkcyjny
- dodatek stażowy - jak sędziowie
- immunitet
- mają także zakaz pracy poza prokuraturą (jak sędziowie)

Rolnicy:
- nie płacą podatku dochodowego, tylko gruntowy (rolny) - w tym roku maks. stawka to 175 zł rocznie za hektar, gminy mogą stosować ulgi - w Małopolsce rolnicy płacą średnio 150-160 zł/ha
- nie płacą składek ZUS tylko niski KRUS - ok. 300 zł na kwartał od osoby
- zwrot akcyzy za paliwo rolnicze
- dopłaty do gruntów rolnych - dla tych, którzy je uprawiają: podstawowa (JPO) - ponad 700 zł/ha rocznie, uzupełniająca (UPO) ok. 200 zł/ha, do utrudnień górskich (ONW) - maksymalnie 300 zł, poza tym ulgi od upraw i hodowli specjalistycznych np. traw, tytoniu, owoców miękkich
- dopłaty do KRUS - maksymalnie 300 zł rocznie

Lekarze:
- dodatek za pracę w nocy i w weekendy - każdy szpital określa te stawki dla siebie, średnio to ok. 40 proc. więcej niż stawka za pracę w dzień w tygodniu

Pielęgniarki:
- dodatek za pracę w nocy i w weekendy - wg kodeksu pracy 45 proc. dodatkowo za dyżury nocne i 65 proc. za niedzielę i święta, np. za nocny dyżur w krakowskim szpitalu ten dodatek wynosi ok. 25 zł
- dodatek stażowy - do 20 proc.
- nagrody jubileuszowe - w zależności od szpitala

Posłowie i senatorowie:
- pieniądze na prowadzenie biura - 11,6 tys. zł miesięcznie
- nisko oprocentowane pożyczki remontowe - forma funduszu socjalnego, 4 proc. w skali roku
- darmowe przejazdy komunikacją publiczną, PKP i loty krajowe LOT
- darmowy nocleg w Warszawie - hotel sejmowy lub rekompensata za wynajem mieszkania
- immunitet
- paszport dyplomatyczny na wyjazdy służbowe poza granicami kraju, zwracany po powrocie.

Przedwojenne cukiernie Krakowa [ARCHIWALNE ZDJĘCIA]

Codziennie rano najświeższe informacje z Krakowa prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera!

"Gazeta Krakowska" na Twitterze i Google+