Małopolskie inwestycje, które mają być dokończone w 2013 roku

Na rozpoczęcie dużych, nowych inwestycji w województwie trzeba będzie poczekać do roku 2014.

- Rozpoczynanie ich bez wsparcia środków unijnych byłoby nierozsądne. Na razie skupiamy się na przygotowaniu projektów, które zaczekają na dotacje w latach 2014-2020 - mówi Marek Sowa, marszałek Małopolski.

Machina budowlana hamuje. Samorządy skupią się głównie na kontynuowaniu rozpoczętych inwestycji i spłacaniu tych już powstałych. Kraków wyda 52 mln zł i ostatecznie rozliczy stadion Wisły Kraków, będzie kontynuować budowę centrum kongresowego i Muzeum Tadeusza Kantora, czyli Cricoteki. Cięcie wstęg przy tych inwestycjach odbędzie się jednak dopiero na początku przyszłego roku.

- Nowych inwestycji jest mniej przez kryzys i fakt, że samorządy zabezpieczają już pieniądze na wkład do przyszłych zadań dotowanych przez Unię. Ale Małopolska już wykonała sporo pracy - kwituje marszałek Sowa.

Kraków doczeka się hali sportowej, Nowy Targ basenu, a Olkusz i Oświęcim nowych rynków

Hala widowiskowo-sportowa w Krakowie. Koszt ok. 370 mln zł. Termin ukończenia - IV kwartał. Hala pomieści 15 tys. widzów. Obok powstanie druga, mniejsza, na 300 miejsc. Podziemny parking pomieści 1200 aut. W obiekcie będzie można rozgrywać kilkanaście dyscyplin. Planowane są już mistrzostwa w siatkówce i piłce ręcznej.

Budowa obwodnicy Chrzanowa. Koszt ok. 85 mln zł, w tym 55 mln dotacji z Unii Europejskiej. Inwestycja opóźniona - miała się zakończyć w ub.r., tymczasem droga zostanie oddana do użytku z końcem 2013 r. Ma odciążyć centrum miasta, zapewnić bezpośrednie połączenie pomiędzy szpitalem powiatowym a autostradą A-4 i drogą krajową 79 i wojewódzką 933 do Oświęcimia.

Basen miejski w Nowym Targu. Koszt 25 mln zł. Pływalnia zostanie udostępniona mieszkańcom w czerwcu. W środku znajdzie się krótki (25 m) basen sportowy oraz strefa wodnego wypoczynku z brodzikami, jacuzzi i rynną wodną.

Rewitalizacja Rynku w Olkuszu. Koszt 20 mln zł, w tym 10 mln z UE. Prace zakończą się w czerwcu. Na Rynku pojawią się fontanny, ławki, zieleń i oświetlenie. Modernizacja starówki przeciągała się z powodu licznych odkryć archeologicznych. Oprócz Rynku odnawiane są sąsiadujące z nim uliczki.

Przebudowa Rynku Głównego w Oświęcimiu. Koszt 6,9 mln zł, z czego 3,9 mln to środki z budżetu państwa. Prace mają się zakończyć w połowie roku. Przebudowano sieć ciepłowniczą, wodociągową i kanalizację. Odsłonięto pozostałości XVI-wiecznego ratusza, który zostanie przykryty szkłem. Zbudowano fontannę.

Budowa odcinka autostrady Szarów - Tarnów. Koszt 3 mld zł. Do czerwca skończona ma zostać wyłączona dziś z ruchu jezdnia między Brzeskiem a Wierzchosławicami.

Most w Andrychowie na rzece Wieprzówce. Koszt 6 mln zł. Inwestycja ma się zakończyć w sierpniu. Opóźniła się z powodu bankructwa pierwszego wykonawcy. Kierowcy jeżdżący przez miasto drogą krajową 52 nie będą musieli już korzystać z objazdów.

Podziemia Dworca Głównego w Krakowie. Koszt 63 mln zł. Inwestycja ma zostać zakończona w grudniu 2013 r., choć wcześniej otwarcie planowano na luty 2012. Potem były ogłaszane kolejne terminy, a w końcu wykonawca ogłosił upadłość. Trwa wybieranie nowego. Do podziemi mają zostać sprowadzone kasy i poczekalnie. Pojawią się w nich sklepy i restauracje. Podziemny dworzec będzie lepiej połączony z liniami miejskich tramwajów.

Galeria handlowa Auchan Bronowice w Krakowie. Koszt to ponad 200 mln zł. Planowane otwarcie w grudniu. To 150 sklepów na 170 tys. mkw. oraz parking na 2500 samochodów. Trwa też budowa estakady i ronda w ciągu ulicy Jasnogórskiej, tak aby wjazd do galerii nie kolidował z trasą na Olkusz.

Przebudowa Muzeum Dom Rodzinny Jana Pawła II w Wadowicach. Koszt prawie 30 mln zł. Zmodernizowane muzeum będzie gotowe w kwietniu. Pojawi się nowoczesna, multimedialna wystawa.

Remont placu targowego Burek w Tarnowie. Koszt 4 mln zł. Prace mają zostać zakończone jesienią. Plac zyska nową nawierzchnię, estetyczne pawilony i zadaszone miejsce do handlowania na stołach. Jego część urządzona zostanie w formie skweru, na którym stanie pomnik gen. Józefa Bema.

Centrum Urazowe Medycyny Ratunkowej i Katastrof w Krakowie. Inwestycja Szpitala Uniwersyteckiego kosztuje 80 mln zł. Koniec prac w czerwcu. W centrum będzie można nieść pomoc 80 pacjentom naraz. Pomieści sześć sal operacyjnych i lądowisko dla helikopterów.

Galeria Trzy Korony w Nowym Sączu. Koszt ok. 300 mln zł. Otwarcie wstępnie planuje się na drugą połowę roku. Inwestorem jest warszawska spółka CD Locum. To będzie największy tego typu obiekt w regionie ze 130 sklepami. Gmach będzie miał dwie kondygnacje podziemne z parkingami i marketem spożywczym oraz trzy naziemne. Obiekt mieścił będzie multipleks sieci Helios, dysponujący pięcioma salami kinowymi. W galerii zatrudnienie ma znaleźć ok. 1000 osób.

Becikowe nie dla bogatych

Rząd zaostrzył zasady przyznawania tzw. becikowego. Ograniczył tym samym liczbę rodzin, którym będzie ono wypłacane. Od Nowego Roku kryterium decydującym jest dochód w rodzinie (wczeœniej becikowe należało się za każde dziecko). Obecnie o 1000 zł zapomogi mogą starać siê wyłącznie rodzice, których dochód na osobę w rodzinie nie przekroczy 1922 zł miesięcznie netto (dotyczy to dzieci urodzonych w 2013 r.). Pozostałe przepisy nie ulegają zmianom, m.in. mama musi przedstawić zaświadczenie, że była pod opieką lekarzy przynajmniej od 10. tygodnia ciąży do dnia porodu. Jesienią sporo szumu wywołał też pomysł wydłużenia urlopu macierzyńskiego. Plan Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej jest następujący: obecnie urlop macierzyński trwa 24 tygodnie, po zmianach ma wynosić do 52 tygodni. Pierwsze pół roku matka otrzymywałaby 100 proc. pensji, zaś jeżeli zdecydowałaby się skorzystać z pełnego wymiaru urlopu, przez kolejnych sześć miesięcy na jej konto wpływałoby 80 proc. pensji. Wiadomo, że taka zmiana ma wejść w życie, ale kiedy dokładnie, pracownicy MPiPS nie mówią. Wstępna data to 1 września 2013 r. (kd)

Od lipca zapłacimy więcej za śmieci

Od 1 lipca będziemy obowiązkowo płacić gminie lokalny podatek od śmieci. Ma to uszczelnić system odbioru odpadów, bo skoro nie będzie możliwości, by uniknąć tej opłaty, to nie będzie też motywacji do wyrzucania odpadów np. do lasu. Do tej pory taka furtka istniała, bo gmina w praktyce nie miała możliwości sprawdzić, czy wszyscy właściciele nieruchomości podpisali umowy z firmami zajmującymi się odbiorem odpadów. Inną sprawą były zapisywane w tych umowach ilości produkowanych odpadów, czasem nijak nieprzystające do stanu faktycznego. Teraz ma się skończyć dopływ "surowca" na dzikie wysypiska śmieci. Sukces ma jednak swoją cenę. Od lipca wzrosną stawki za odbiór śmieci, choć nie wszędzie o tyle samo. Różnice w wysokości opłat zależeć będą m.in. od metody, wedle jakiej owa opłata będzie naliczana. Możliwości są trzy: opłata będzie uzależniona od liczby zamieszkałych w gospodarstwie osób (mówiąc obrazowo: stawka razy liczba mieszkańców), od ilości zużywanej w danym gospodarstwie wody bądź od jego powierzchni. W każdym przypadku stawki mają być niższe dla osób, które segregują śmieci. Samorządy muszą wybrać sposób naliczania podatku śmieciowego do połowy roku. (miw)

Zakończą się prace na autostradzie A1. Pojedziemy nią prosto do Czech

Po trwającym przez kilka ostatnich lat boomie autostradowym w tym roku widać dołek. Czołowych inwestycji drogowych w regionie trzeba zacząć szukać na drogach krajowych i wojewódzkich. Powód jest prosty: na autostradzie A1 między Pyrzowicami a czeską granicą niewiele już zostało do postawienia, a budowa odcinka Pyrzowice-Piotrków Trybunalski to na razie melodia przyszłości i nikt nie wie, kiedy rozpoczną się tam jakiekolwiek prace. Wielką niewiadomą pozostaje też termin zakończenia prac na trasie ekspresowej S-69 między Bielskiem-Białą a Żywcem. Planowo gotowa miała być w listopadzie, wykonawca już latem poprosił jednak o dodatkowe 340 dni na dokończenie inwestycji. Teoretycznie więc w tym roku trasa powinna być gotowa. (MIW)

Za internet odliczą nieliczni

W podatkach w 2013 r. sporo zmian. Jeśli odliczyłeś ulgę za internet za 2011 r. i zrobisz to w PIT za rok 2012, to tym samym wyczerpiesz limit - w rozliczeniu za 2013 r. już nie skorzystasz z ulgi. Zmieniają się zasady w ulgach prorodzinnych. Ta na trzecie dziecko za 2013 r. wyniesie 1668,06 zł, a za czwarte i każde następne 2224,08 zł. Tak naprawdę skorzystają na tym tylko najlepiej zarabiający, bo żeby podatek odliczyć, trzeba go najpierw odprowadziæ. Stracą za to rodzice jedynaków, którzy w tym roku zarobią łącznie co najmniej 112 tys. z³ brutto. Im ulga nie będzie przysługiwać.
Twórcy skorzystają z wyższych, 50-proc. kosztów uzyskania przychodów z tytułu praw autorskich, w ramach limitu wynoszącego 42 764 zł. Kto zarobi więcej, od nadwyżki odliczy tylko 20 proc.
Wzrasta podatek VAT (z 8 na 23 proc.) na kawę i herbatę (dotyczy to tylko produktów sprzedawanych w restauracjach i knajpach). Wzrasta też akcyza na papierosy. Za paczkę średnio zapłacimy o 60 gr więcej. O 4-5 proc. wzrosnąć mogą ceny wina. Jego producenci narzekają na słaby 2012 r.
Żywność drożeć będzie wolniej, w ciągu roku o ok. 2-3 proc. W 2012 podrożała o 5.
1 stycznia w życie weszła tzw. ustawa Pawlaka. Przedsiębiorcy, którzy nie mogą wyegzekwować zapłaty za swoje usługi czy produkty, z ulgi za te tzw. "złe długi" będą mogli skorzystać już po 150, a nie jak w 2012 r., po 180 dniach od terminu płatnoœci. (amc)

Nowe zasady dopłat do mieszkań

W połowie roku ma ruszyć rządowy program "Mieszkanie dla młodych". Zastąpi on zakończoną w ubiegłym roku "Rodzinę na swoim". Z nowego programu skorzystają osoby do 35. roku życia, chcące kupiæ swoje pierwsze mieszkanie. Dopłatą zostanie objęte 50 mkw. mieszkania, kupionego na rynku pierwotnym, o maksymalnej pow. 75 mkw. W takiej sytuacji wnioskujący dostanie 10 proc. jednorazowej dopłaty do kredytu liczonego wg tzw. wskaźnika wartości metra odtworzeniowego (ustala go wojewoda raz na pół roku, obecnie wskaźnik dla Krakowa to 4,4 tys. zł za mkw., a dla pozostałej czêœci województwa - 3,8 tys. zł za mkw.). Jeśli rodzina ma dzieci, kwota ta wzrośnie o kolejnych 5 proc. Jeśli w ciągu pięciu lat od kupna mieszkania urodzi się trzecie lub kolejne dziecko, rodzina otrzyma kolejne 5 proc. dopłaty (jeśli jednak w ciągu pięciu lat mieszkanie zostanie sprzedane, właściciel będzie musiał oddać proporcjonalną część dopłaty). Zdaniem firmującego program Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, skorzysta z niego 36 tys. beneficjentów rocznie. Krytycy uważają jednak, że program jest mniej korzystny od "Rodziny na swoim", bo nie pozwala na dofinansowanie budowy domu, ani na zakup mieszkania na rynku wtórnym. Pozytywna wiadomość jest taka, że mieszkania wg ekspertów potanieją o ok. 5 proc. Teraz w Krakowie nowe mieszkanie kupimy za ok. 6,5 tys. zł za mkw., a na obrzeżach miasta - nawet poniżej 5 tys. zł.

Trudniej zdobyć prawo jazdy

Czasy gdy można było łatwo zdać egzamin na prawo jazdy, dobiegają końca. Od 19 stycznia radykalnie zmienia się jego część teoretyczna. Trudniej będzie wkuć poprawne odpowiedzi na pamięć, bo liczba pytań w bazie wzrośnie z 300 do ponad 1000. Trzeba będzie naprawdę znać przepisy. Zmieni się też przebieg samego egzaminu: do tej pory kandydat na kierowcę dostawał test z 18 pytaniami i miał 25 minut na rozwiązanie. Teraz trzeba będzie się zmierzyć z 32 pytaniami. W przypadku pierwszych 20 egzaminowany będzie musiał wybrać odpowiedź "tak" lub "nie". Kolejnych 12 pytań sprawdzi praktyczną znajomość przepisów ruchu. Zdający będzie oglądał na monitorze klipy wideo z konkretną sytuacją na drodze, po czym w ciągu 50 sekund będzie musiał odpowiedzieć na nawiązujące do przedstawionej scenki pytanie, wybierając jedną z trzech możliwości. Raz udzielonej odpowiedzi nie będzie można zmienić. Pytania mają być punktowane w zależności od ich znaczenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Innymi słowy, za poprawną odpowiedź na pytanie dotyczące sytuacji uznanej za bardzo ważną dla bezpieczeństwa, egzaminowany dostanie 3 pkt. Jeśli równie dobrze odpowie na pytanie, które zostanie zakwalifikowane jako mniej ważne dla bezpieczeństwa, dostanie 2 lub 1 pkt. W sumie do zdobycia będą 74 pkt., a minimalna liczba "oczek" koniecznych do zaliczenia tej części egzaminu wynosić będzie 68. (miw)

Łatwiej o paszport i meldunek

Od 17 stycznia wniosek o wydanie paszportu będziemy mogli złożyć u dowolnego wojewody na terenie całego kraju, a nie tylko u odpowiedniego dla miejsca naszego zameldowania. Nowością jest też możliwość ubiegania się o szybsze wydanie paszportu tymczasowego w nagłych przypadkach - z powodu np. zagubienia go za granicą (wniosek składamy w konsulacie), nieplanowanej wcześniej podróży służbowej, w przypadku podróży związanej z chorobą lub śmiercią członka rodziny.
Uproszczono też procedurę meldunkową. Od 1 stycznia nie musimy najpierw wymeldować się w jednym urzędzie miasta lub gminy, aby móc zameldować się w drugim. Wszystko wykonamy w jednym miejscu. Nie musimy już też podawać informacji o wykształceniu czy obowiązku wojskowym i przedkładać książeczki wojskowej. Zniesione zostały wreszcie sankcje karne za niedopełnienie obowiązku meldunkowego. Wcześniej groziła za to grzywna. Wydłużono ponadto termin na zgłoszenie meldunku z 4 do 30 dni.
Nowoœcią jest też, że zameldować może nas nasz pełnomocnik (pełnomocnictwo najlepiej przedstawić na piśmie). Zniknął ponadto obowiązek zameldowania obywateli polskich i UE na pobyt czasowy, nieprzekraczający trzech miesięcy. Obowiązek meldunkowy zostanie całkowicie zniesiony z początkiem stycznia 2016 roku.
(buñ)

Moda w przedwojennym Krakowie [ARCHIWALNE ZDJĘCIA]

Codziennie rano najświeższe informacje z Krakowa prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera!

"Gazeta Krakowska" na Twitterze i Google+