"Kraków jest matką jazzu". Z Markiem Stryszowskim o Zaduszkach Jazzowych

Na początek nie można nie wspomnieć o tym, że Krakowskie Zaduszki Jazzowe to dziś jeden z najstarszych festiwali jazzowych na świecie.
A nawet najstarszy, bo nie licząc dwóch edycji pod koniec lat 60., które nie odbyły się z przyczyn politycznych, Zaduszki towarzyszą nam od 1954 r. Na początku lat dziewięćdziesiątych zdarzyło się, że Festiwal stanął pod znakiem zapytania. Ale kryzys udało się zażegnać.

Jest 1991 rok. To czas, kiedy zostaje Pan dyrektorem Zaduszek Jazzowych. Trwa to już trzecią dekadę. Jaki jest bilans?
Moim zdaniem festiwal jest trochę niedoceniany, mimo swojej historii i gości, którzy na nim wystąpili (m.in. Woody Herman, big-band Duke'a Ellingtona pod dyrekcją jego syna Mercera, Don Cherry czy Didier Lockwood - przyp. red.). Powstają nowe festiwale, w Krakowie jest ich mnóstwo. Ale jeśli chodzi o jazz, to właśnie Kraków jest - można by rzec - pramatką jazzowych festiwali. Pramatką polskiego jazzu w ogóle. Do dziś nieodłącznie kojarzony jest z tą muzyką, a Zaduszki są jedną z kilku imprez jazzowych w mieście. Warto wspomnieć choćby o Jazz Juniors, który zbliża się wielkimi krokami.

Zajrzyjmy najpierw do programu Zaduszek. Tak jak niegdyś Komedę, Urbaniaka, czy Stańkę przygarnęła Skandynawia, tak Kraków w tym roku gości Danię. Chodzi mi oczywiście o Danish Delight, w ramach którego posłuchamy czołówki duńskiego jazzu. Koncerty te będą zresztą "festiwalem na festiwalu", bo Danish Delight to objazdowa impreza, która promuje duńską muzykę na świecie.
Danish Delight to taki prezent od duńskiego rządu i pozarządowych organizacji, które razem chcą promować kraj poprzez kulturę, do której na szczęście zaliczają też muzykę jazzową. Dzięku temu zagrają u nas Soren Bebe czy Eliel Lazo z Mikkelem Nordso i Jakobem Dinesenem. Dobrze wiedzieć, że jazz jest dla Duńczyków kulturą przez duże "K". Chciałbym, żeby w Polsce też tak myślano.

Obecność którego z wykonawców Danish Delight na Zaduszkach cieszy Pana najbardziej?
Nie chciałbym tej "duńskiej paczki prezentów" rozpakowywać teraz na części, choć na pewno cieszy mnie, że dwa z trzech koncertów Danish Delight odbędą się w Małopolskim Ogrodzie Sztuki (Eliel Lazo oraz trio Bobo Moreno/Ole Kock Hansen/Bo Stief - przyp. red.).

A poza Danish Delight?
Ważną rzeczą będzie koncert Leszka Kułakowskiego z premierowym materiałem "Love & Songs". Teksty do miłosnych piosenek napisał znakomity krakowski poeta - Zbigniew Książek, zaśpiewa je młoda i obiecująca wokalistka Joanna Knitter. Drugim wydarzeniem będzie występ Grażyny Auguścik, która również przyjedzie do nas z nowym albumem.

I to z dość nietypowym materiałem. Auguścik wykona utwory kultowego dla kilku pokoleń muzyka, Nicka Drake'a. Zmarły tragicznie Drake to jednak bardziej rockujący folkowiec niż jazzman...
O to chodzi! Tym festiwal będzie ciekawszy. Każdy wartościowy materiał można przemienić w perełkę. Tak jest z Drake'em, który jest niekończącym się źródłem inwencji. Grażyna inspiruje się wieloma gatunkami muzycznymi. Jej płyta z utworami Drake'a "Man Behind the Sun" udowadnia, że robi to świetnie.

Formuła jest więc konsekwentnie rozbudowywana. Także geograficznie, bo Zaduszki to festiwal objazdowy. Koncerty odbędą się m.in. w Wadowicach, czy Wieliczce.
Chcieliśmy rozbudować formułę, ale to ludzie przyszli do nas z pomysłami. Chcieli w swoich miastach organizować Zaduszki Jazzowe, ale jako część krakowskiego festiwalu. W Polsce powstają kolejne festiwale, które nazywają siebie "jazzowymi zaduszkami". Ale formalnie nie są już związane z nami i krakowską tradycją. Uważam, że tak naprawdę tylko Kraków może mówić, że organizuje Zaduszki jazzowe. Tu spotkali się jazzmani, bo tu w latach 50. żyli i pracowali, i tylko Dzień Zaduszny był tym, w którym mogli pograć ze sobą razem. To część historii, która stoi za nazwą festiwalu.

I choć za nazwą nie stoi przyczyna z gruntu religijna, to od dawna już oficjalną częścią festiwalu jest jazzowe misterium w kościele ojców Dominikanów. Jak wygląda ta niezwykła msza?
Pomysłodawcą misterium jest Jan Budziaszek, od wielu lat perkusista Skaldów. To Janek wymyślił jazzową mszę świętą. Jest ona w duchu ekumenicznym, każdy może zagrać, choć oczywiście jest też część liturgiczna. To niesamowite doświadczenie.

W historii Zaduszek przyznawano kilkakrotnie nagrodę "Złote Helikony" za całokształt twórczości. Czy w tym roku także kogoś uhonorujecie?
"Złote Helikony" to nagroda, którą przyznawało jeszcze Polskie Stowarzyszenie Jazzowe. Choć my jako organizatorzy Zaduszek, czyli stowarzyszenie "De Profundis", chcemy rzeczywiście taką nagrodę na wzór "Helikonów" wkrótce wprowadzić.

Kto tworzy dziś "De Profundis"?
To bardzo różni ludzie, choć przede wszystkim artyści i ludzie dobrej woli, którzy co roku pamiętają o tym, że muzyka jest najważniejsza i sprawiają, że kolejne edycje festiwalu się odbywają. Byle im nie przeszkadzać! (śmiech) A może nawet pomagać... Jazz nie umarł i nigdy nie umrze.

Festiwale planuje się zawsze z dużym wyprzedzeniem. Czy wiadomo już, co nas czeka na Zaduszkach 2013?
Z odpowiedzią na to pytanie muszę się wstrzymać. Formalnościami zajmujemy się dużo wcześniej, ale szczegółach możemy mówić dopiero w przyszłym roku.

Na koniec zadanie bojowe: proszę w kilku słowach zachęcić naszych Czytelników do udziału w festiwalu!
Może hasłem? "Przyjdź na Zaduszki! Keep swinging!"

Mamy dla Czytelników cztery podwójne zaproszenia na Krakowskie Zaduszki Jazzowe. Cztery pierwsze osoby, które zadzwonią do nas i przekonają, dlaczego warto wybrać się na Festiwal, zostaną nimi nagrodzone. Prosimy dzwonić pod numer 507 186 642.

Wybierzcie się na Zaduszki Jazzowe

Piątek 2.11
Mile Stone Jazz Club, ul. Nadwiślańska 6
godz. 20.00
Tortilla, Leszek Kułakowski "Love & Songs" (wstęp 20/30 zł)

Harris Piano Jaz Bar, Rynek Główny 28
godz. 21.30
La Nieve negra (wstęp 25/30 zł)
Sobota 3.11
Trzebinia, Dwór Zieleniewskich, ul. Piłsudskiego 47a
godz. 18.00
Leszek Kułakowski "Love & Songs"
Wystawa Fotografii Marty Ignatowicz "Musica Pictura Exit". Wstęp 15/20 zł

Mile Stone Jazz Club
godz. 20.00
Maciej Fortuna Trio, Anthimos Apostolis & Frank Parker Trio. Wstęp 20/30 zł

Harris Piano Jazz Bar, Rynek Gł. 28
godz. 21.30
Grzech Piotrowski & Paweł Kaczmarczyk;
Audiofeeling Band. Wstęp 30/40 zł

Niedziela 4.11
Wieliczka, Kopalnia Soli, ul. Daniłowicza 10
godz. 18 (zjazd do Kopalni o 17.00)
Eljazz Quintet, Grażyna Auguścik - "Man Behind the Sun" - songs of Nick Drake
Wstęp 20/30 zł

Zabierzów, Grube Ryby, ul. Śląska 57a
godz. 18.30
L'Orange Electrique, Rasm Al-Mashan & Little Egoists Duo. Wstęp wolny

Poniedziałek 5.11
Bazylika oo. Dominikanów, ul. Stolarska 12
godz. 19.30
XXVI Msza św. jazzowa. Wstęp wolny

Środa 7.11
Bulwar Kurlandzki, Barka (od ul. Gazowej)
godz. 20.00
Little Egoists & Rasm Al-Mashan
Wstęp 20/30 zł

Czwartek 8.11
Piwnica pod Baranami, Rynek Gł. 27
godz. 20.00
Danish Delight from Scandinavia:
Mark Solborg feat. Herb Robertson,
Soren Bebe Trio. Wstęp 30/40 zł

Piątek 9.11
Wadowice, Młyn Jacka, Jaroszowice 234
godz. 20.00
Duo Dram - Sławek Jaskułke & Piotr Wyleżoł; Wystawa rysunków Karoliny Nowickiej "Czary wiary"
Wstęp 50/60 zł - w dniu koncertu

Małopolski Ogród Sztuki, ul. Rajska 12
godz. 20.00
Danish Delight from Scandinavia:
Kira; Eliel Lazo feat. Jakob Dinesen, Mikkel Nordso; gość specjalny: Yazz
Wstęp 40/60 zł

Harris Piano Jazz Bar, Rynek Gł. 28
godz. 21.30
Romek Puchowski. Wstęp 20/25 zł

Piątek 10.11
Małopolski Ogród Sztuki
godz. 20.00
Danish Delight from Scandinavia:
Malene Mortensen; Bobo Moreno/Ole Kock Hansen/Bo Stief. Wstęp 40/60 zł

Harris Piano Jazz Bar
godz. 21.30
Radek Nowicki Trio. Wstęp 25/30 zł

Więcej na stronie www.krakowskiezaduszkijazzowe.xt.pl

Zima zaatakuje już dzisiaj. Czekamy na Wasze zdjęcia! Przysyłajcie nam ośnieżone ogrody, domy i ulice! Piszcie e-maile na adres [email protected]! Czekamy na informacje o opadach i utrudnieniach na drogach. Do Twojej dyspozycji jest też profil "Gazety Krakowskiej" na Facebooku.

Codziennie rano najświeższe informacje z Krakowa prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera!

"Gazeta Krakowska" na Twitterze i Google+