Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Byli właściciele chcą odzyskać pół Małopolski

M. Stokłosa, M. Jadach
archiwum
Browar, zamki, dwory, a także parki w całej Małopolsce mogą wkrótce zmienić swoich właścicieli. W Urzędzie Wojewódzkim jest rozpatrywanych ponad 60 wniosków o odzyskanie dóbr ziemskich zabranych w PRL. Dziś te obiekty są wykorzystywane jako szkoły, przedszkola, plebanie, muzea czy domy pomocy społecznej.

Zaraz po II wojnie światowej została przeprowadzona tzw. reforma rolna, która zmieniła życie tysięcy właścicieli majątków ziemskich w całym kraju. Rodzinne posiadłości zostały im odebrane i przekazane na własność państwa. W 2010 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że reforma rolna przestała obowiązywać już w 1958 r. Dzięki temu dziś potomkowie właścicieli próbują odzyskać swoje mienie. Droga ta nie jest jednak łatwa.

Czytaj także:**Straż miejska sypie mandatami jak drogówka**

Przewlekłość sporów działa na niekorzyść majątków, które niszczeją. Taka sytuacja jest m. in. w podkrakowskich Więckowicach, gdzie w zaniedbanym dworze mieści się Dom Pomocy Społecznej, tymczasem dwór chcą odzyskać dawni właściciele.

- Spór o posiadłość jest u wojewody. Na razie nie wiemy, czy będziemy mogli zostać tutaj, więc nikt nie inwestuje pieniędzy w naprawy. A dwór jest w złym stanie. Na zawilgoconych ścianach jest grzyb, aż się prosi o remont, ale do końca sporu go nie będzie - mówi Dorota Dąbrowska, dyrektorka DPS w Więckowicach.

Pod znakiem zapytania stoi też przyszłość dworu wieżowego (tzw. lamusa) i browaru w Pisarach pod Krakowem. To zabytkowe obiekty z przełomu XVI i XVII wieku. O majątek upomina się żona ostatniego właściciela, Lewalskiego. Obecnie część nieruchomości jest w rękach gminy Zabierzów, część posiada Agencja Nieruchomości Rolnych.

- Lamus, którym zarządza gmina, jest obecnie naprawiany. Trwa remont dachu - mówi Andrzej Kaczmarczyk, sołtys Pisar - i dodaje, że bardzo zależy mu na tym, aby budynek został w rękach gminy. - Chcielibyśmy tam urządzać wystawy, zamierzamy zainwestować w ogrzewanie - wyjaśnia sołtys. W gorszej sytuacji jest browar, który niszczeje. Sołtys wywalczył już zabezpieczenie obiektu przed warunkami atmosferycznymi. Chciałby postarać się o remont, ale do czasu zakończenia postępowania ma związane ręce.

Adwokat Stanisław Buczek, który zajmuje się odzyskiwaniem mienia zabranego podczas reformy rolnej, zauważa, że tego typu sprawy ciągną się latami. - Z reguły wojewodowie wydają decyzje negatywne. Osoby starające się o majątek odwołują się do Ministerstwa Rolnictwa, później kolejno do wojewódzkich sądów administracyjnych i do Naczelnego Sądu Administracyjnego - wylicza adwokat. - To wszystko zajmuje kilka lat - wyjaśnia.

Posiadłości, które wkrótce mogą zostać odzyskane

Dwory:

- Jakubowice-Stogniowice, gm. Proszowice
- Makocice, gm. Proszowice
- Droginia, gm. Myślenice
- Facimiech, gm. Skawina
- Osieczany, gm. Myślenice
- Sieborowice, gm. Michałowice
- Liplas, gm. Gdów
- Nieprześnia, gm. Bochnia
- Karwodrza, gm. Tuchów Wielka
- Wieś, gm. Wojnicz
- Więckowice, gm. Zabierzów
- Uniszowa, gm. Ryglice
- Łęki, gm. Osiek i Kęty
- Smyków, gm. Radgoszcz,
Łętownia, gm. Jordanów
- Piotrkowice Małe, gm. Koniusza
- Bolechowice, gm. Zabierzów
- Płaszów, gm. Kraków
- Zator, gm. Zator
- Dąbrowica, gm. Łapanów
- Rzędowice, gm. Książ Wielki
- Wieruszyca i Wola Wieruszycka, gm. Łapanów
- Rogi, gm. Podegrodzie
- Stryszów, gm. Stryszów
- Łuczanowice, gm. Kraków
- Zagórzany Dolne, gm. Gdów
- Breń, gm. Olesno
- Rożnów, gm. Gródek n. Dunajcem
- Bobowa, Berdechów, gm. Bobowa
- Głębowice, gm. Osiek
- Łazy, gm. Jerzmanowice-Przeginia
- Kopytówka, gm. Brzeźnica Biórków, gm. Koniusza
- Wołowice, gm. Czernichów
- Balice, gm. Zabierzów
- Nadzów, gm. Pałecznica
- Rzędzin, gm. Tarnów
- Wola Zręczycka, gm. Gdów
- Gierałtowiczki, gm. Wieprz
- Marcinkowice, gm. Chełmiec
- Andrychów, gm. Andrychów
- Trzetrzewinia i Biczyce, gm. Chełmiec
- Tomice, gm. Tomice
- Sieciechowice, gm. Iwanowice
- Skrzeszowice, gm. Kocmyrzów-Luborzyca
- Mianocice, gm. Książ Wielki
- Jeżów Wilczyska, gm. Bobowa
- Ściborzyce, gm. Trzyciąż
- Garlica Murowana i Bibice, gm. Zielonki
- Tylmanowa, gm. Ochotnica Dolna
- Janowice, gm. Pleśna Branice, gm. Kraków

Pozostałe majątki:

- Klimkówka, gm. Ropa (cała wieś)
- "ochronka" w Suchej Beskidzkiej, gm. Sucha Beskidzka
- zamek w Suchej Beskidzkiej, gm. Sucha Beskidzka
- Zator, Podolsze, Przeciszów, Palczowice, Smolice, Spytkowice, pow. Oświęcim - stawy rybne
- dwór wieżowy we wsi Pisary
- Browar w Pisarach, gm. Zabierzów
- Szaflary, 7 działek, gm. Nowy Targ
- pałac w Mogilanach, gm. Mogilany
- zamek Mirów w Książu Wielkim, gm. Książ Wielki

Polecamy w serwisie kryminalnamalopolska.pl: Ciężarówka przejechała po kobiecie
Sportowetempo.pl. Najlepszy serwis sportowy

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska