Zaraz po II wojnie światowej została przeprowadzona tzw. reforma rolna, która zmieniła życie tysięcy właścicieli majątków ziemskich w całym kraju. Rodzinne posiadłości zostały im odebrane i przekazane na własność państwa. W 2010 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że reforma rolna przestała obowiązywać już w 1958 r. Dzięki temu dziś potomkowie właścicieli próbują odzyskać swoje mienie. Droga ta nie jest jednak łatwa.
Czytaj także:**Straż miejska sypie mandatami jak drogówka**
Przewlekłość sporów działa na niekorzyść majątków, które niszczeją. Taka sytuacja jest m. in. w podkrakowskich Więckowicach, gdzie w zaniedbanym dworze mieści się Dom Pomocy Społecznej, tymczasem dwór chcą odzyskać dawni właściciele.
- Spór o posiadłość jest u wojewody. Na razie nie wiemy, czy będziemy mogli zostać tutaj, więc nikt nie inwestuje pieniędzy w naprawy. A dwór jest w złym stanie. Na zawilgoconych ścianach jest grzyb, aż się prosi o remont, ale do końca sporu go nie będzie - mówi Dorota Dąbrowska, dyrektorka DPS w Więckowicach.
Pod znakiem zapytania stoi też przyszłość dworu wieżowego (tzw. lamusa) i browaru w Pisarach pod Krakowem. To zabytkowe obiekty z przełomu XVI i XVII wieku. O majątek upomina się żona ostatniego właściciela, Lewalskiego. Obecnie część nieruchomości jest w rękach gminy Zabierzów, część posiada Agencja Nieruchomości Rolnych.
- Lamus, którym zarządza gmina, jest obecnie naprawiany. Trwa remont dachu - mówi Andrzej Kaczmarczyk, sołtys Pisar - i dodaje, że bardzo zależy mu na tym, aby budynek został w rękach gminy. - Chcielibyśmy tam urządzać wystawy, zamierzamy zainwestować w ogrzewanie - wyjaśnia sołtys. W gorszej sytuacji jest browar, który niszczeje. Sołtys wywalczył już zabezpieczenie obiektu przed warunkami atmosferycznymi. Chciałby postarać się o remont, ale do czasu zakończenia postępowania ma związane ręce.
Adwokat Stanisław Buczek, który zajmuje się odzyskiwaniem mienia zabranego podczas reformy rolnej, zauważa, że tego typu sprawy ciągną się latami. - Z reguły wojewodowie wydają decyzje negatywne. Osoby starające się o majątek odwołują się do Ministerstwa Rolnictwa, później kolejno do wojewódzkich sądów administracyjnych i do Naczelnego Sądu Administracyjnego - wylicza adwokat. - To wszystko zajmuje kilka lat - wyjaśnia.
Posiadłości, które wkrótce mogą zostać odzyskane
Dwory:
- Jakubowice-Stogniowice, gm. Proszowice
- Makocice, gm. Proszowice
- Droginia, gm. Myślenice
- Facimiech, gm. Skawina
- Osieczany, gm. Myślenice
- Sieborowice, gm. Michałowice
- Liplas, gm. Gdów
- Nieprześnia, gm. Bochnia
- Karwodrza, gm. Tuchów Wielka
- Wieś, gm. Wojnicz
- Więckowice, gm. Zabierzów
- Uniszowa, gm. Ryglice
- Łęki, gm. Osiek i Kęty
- Smyków, gm. Radgoszcz,
Łętownia, gm. Jordanów
- Piotrkowice Małe, gm. Koniusza
- Bolechowice, gm. Zabierzów
- Płaszów, gm. Kraków
- Zator, gm. Zator
- Dąbrowica, gm. Łapanów
- Rzędowice, gm. Książ Wielki
- Wieruszyca i Wola Wieruszycka, gm. Łapanów
- Rogi, gm. Podegrodzie
- Stryszów, gm. Stryszów
- Łuczanowice, gm. Kraków
- Zagórzany Dolne, gm. Gdów
- Breń, gm. Olesno
- Rożnów, gm. Gródek n. Dunajcem
- Bobowa, Berdechów, gm. Bobowa
- Głębowice, gm. Osiek
- Łazy, gm. Jerzmanowice-Przeginia
- Kopytówka, gm. Brzeźnica Biórków, gm. Koniusza
- Wołowice, gm. Czernichów
- Balice, gm. Zabierzów
- Nadzów, gm. Pałecznica
- Rzędzin, gm. Tarnów
- Wola Zręczycka, gm. Gdów
- Gierałtowiczki, gm. Wieprz
- Marcinkowice, gm. Chełmiec
- Andrychów, gm. Andrychów
- Trzetrzewinia i Biczyce, gm. Chełmiec
- Tomice, gm. Tomice
- Sieciechowice, gm. Iwanowice
- Skrzeszowice, gm. Kocmyrzów-Luborzyca
- Mianocice, gm. Książ Wielki
- Jeżów Wilczyska, gm. Bobowa
- Ściborzyce, gm. Trzyciąż
- Garlica Murowana i Bibice, gm. Zielonki
- Tylmanowa, gm. Ochotnica Dolna
- Janowice, gm. Pleśna Branice, gm. Kraków
Pozostałe majątki:
- Klimkówka, gm. Ropa (cała wieś)
- "ochronka" w Suchej Beskidzkiej, gm. Sucha Beskidzka
- zamek w Suchej Beskidzkiej, gm. Sucha Beskidzka
- Zator, Podolsze, Przeciszów, Palczowice, Smolice, Spytkowice, pow. Oświęcim - stawy rybne
- dwór wieżowy we wsi Pisary
- Browar w Pisarach, gm. Zabierzów
- Szaflary, 7 działek, gm. Nowy Targ
- pałac w Mogilanach, gm. Mogilany
- zamek Mirów w Książu Wielkim, gm. Książ Wielki
Polecamy w serwisie kryminalnamalopolska.pl: Ciężarówka przejechała po kobiecie
Sportowetempo.pl. Najlepszy serwis sportowy
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?